Świat jest materialny - istnieje tylko materia rządząca się prawami dialektycznymi.
Istota człowieka to twórcza i uspołeczniona praca, ludzka działalność przedmiotowa będąca powołaniem i spełnieniem człowieka, a wraz z powstaniem innych form kultury ludzkość staje się bytem samym w sobie i dla siebie ( powszechna wspólnota).
Jak to rozumieć:
• Działalność ludzka w ramach całego gatunku przekształcająca materialnie świat
• Praca, produkcja jest najważniejszą formą urzeczywistnienia ludzkiej działalności.
• Postulat uspołecznienia pracy wynikający z dyrektyw społecznych (czyli demokracji, równości, sprawiedliwości, wolności) odnoszących się do jednostki (uznanie wartości człowieka). - brak uczuć
Alienacja - wyobcowanie, uczuciowa separacja jednostki w teorii Marksa to twórcza i uspołeczniona praca będąca fundamentem stosunków międzyludzkich, odejście od przyrody, natury i samego siebie.
Marks twierdzi: praca w kapitalistycznym porządku społeczno ekonomicznym jest zaprzeczeniem prawdziwego ludzkiego powołania, brak uspołecznienia.
Wg Karola Marksa Alienacja to:
• Samorealizacja przez pracę (jedyny cel)
• Praca nie dla zysku lecz dla określonych wartości użytkowych - w przeciwnym razie praca jest wypaczeniem pracy prawdziwie ludzkiej
• Uzewnętrznienie sił i zdolności tkwiących w człowieku (wykazane w człowieku a nie w przedmiocie do sprzedania)
• Stosunki międzyludzkie winny polegać na harmonijnej i braterskiej współpracy a nie na konkurencji
Produkcja towarowa jest bowiem wyalienowaną formą ludzkiej pracy, gdzie człowiek nie znajduje zaspokojenia w szerszym kontekście.
Wyalienowane społeczeristwo : Państwo - nie jest wspólnotą
Rodzina -jest tylko spółką
Stosunki międzyludzkie - to transakcje lub zwierzęce reakcje. Dlaczego akurat tak ? (1845-1846r) Marks zakłada, że przejście przez alienację jest nieuchronnym ludzkim losem.
Zasada uspołecznienia produkcji, jest siłą napędową historii. Ludzkość musi przejść przez wszystkie etapy rozwoju (chociaż niektóre oddalają się od celu) bowiem przygotowuje warunki do przyszłego zwycięstwa ( Najpierw proponował alienację, po czym jak protx>k ogłasza konieczność przeistoczenia).
Całkowity zanik alienacji możliwy jest tylko gdy, osiągnięty zostanie odpowiedni poziom sił wytwórczych i odpowiedni poziom rozwoju świadomości, a na stąpi to dopiero wtedy, gdy w ramach komunistycznej współpracy człowiek będzie mógł działać w sposób twórczy, uspołeczniony. Może to nastąpić tylko poprzez czyn rewolucyjny dokonany przez proletariat, uzyskując prawidłowy byt człowieczeństwa - występuje tu zjawisko filozoficznej spekulacji, bowiem sama teoria alienacji jest forma fałszywej świadomości czyli ucieczka od realnego świata w sferę spekulowanej fantazji.
Marks dokonuje autokrytyki proponowanej przez siebie alienacji, lecz nie wycofuje się z niej, jedynie przekształca ją w inaczej pojmowane zapatrywania na problemy społeczno ekonomiczne - powstaje nowa teoria.
II KONCEPCJA EKONOMICZNA - teoria tynku