50711

dorosłych.

Obok lego terminu na oznaczenie refleksji o kształceniu dorosłych posługiwano się w Polsce także takimi pojęciami, jak pedagogika dorosłych, teoria oświaty dorosłych, teoria oświaty i kultury dorosłych, teoria kształcenia i wychowania dorosłych i in. Dzisiaj termin "andragogika" rozpowszechnia się w sposób zawrotny. Sprawia to eksplozja różnych form kształcenia dorosłych i rozrastanie się refleksji nad nimi. Nie bez wpływu na popularność i rozpowszechnianie się tego terminu jest łatwość posługiwania się nim.

Mimo że refleksja nad kształceniem i wychowaniem dorosłych pojawiła się już w starożytności, głównie u filozofów i polityków (Platon, Arystoteles), pogłębiała się w okresie renesansu (Sz. Marycjusz z PilznaX a następnie w czasach nowożytnych (J.A. Ko-meński, 1A. Condorcet) i w XIX w. (N.ES. Grundtvig, K. Libelt, A. Cieszkowski, L. Krzywicki), andragogika jako odrębna refleksja o kształceniu i wychowaniu człowieka dorosłego wyemancypowała się dopiero w latach międzywojennych XX w. Wtedy to zrodziła się szersza refleksja na temat potrzeby, organizacji i metodyki kształcenia dorosłych.

Dzisiaj andragogika doświadcza różnych kłopotów typowych dla nauk nowych. Są to: nieścisłość terminologiczna, nieostrość określenia przedmiotu badarf, niewyraźnie wyodrębniona specyfika metodologiczna (na tle innych nauk społecznych), słabe jeszcze w wielu ośrodkach naukowych zaplecze kadrowe i in.

Mimo krótkich naukowych tradycji andragogika ma dziś status nauki akademickiej. Wyłoniła się jako odrębna dyscyplina o ugruntowanej już pozycji instytucjonalnej. Wyrazem tego są liczne katedry uniwersyteckie, a nawet odrębne instynity badawcze, duża liczba wydawnictw książkowych, bibliotek fachowych, drukowanych czasopism naukowych i towarzystw andragogicznych. Jej ugruntowanej pozycji dowodzą także liczne i róż norodne teorie kształcenia dorosłych.

Andragogika wskazuje na odrębność i specyfikę człowieka dorosłego jako ucznia, polegającą na posiadaniu znacznego doświadczenia życiowego, społecznego i za wodo