50811

konflikty są niezwykle istotne dla rozwoju Wszystkie etapy są niezbędne i nie można bagatelizować żadnego z nich. Wraz z upływem życia wzrasta nasza świadomość. We wczesnym okresie życia pierwotny związek ze środowiskiem zewnętrznym oraz społeczne wymagania są obezwładniające. Kryzys połowy życia a postawy wobec śmierci:

Freud twierdził, że lęk i niepokój nie są dominującymi postawami wobec śmierci. Inne są postawy wobec śmierci własnej a inne wobec śmierci innych ludzi. Freud wskazał na rolę mechanizmu zaprzeczania rzeczywistości i mechanizmów depresji. W głębi duszy nikt nie wierzy w swoją śmierć, człowiek unika powiązań pomiędzy śmiercią własną a śmiercią innych ludzi. Śmierć innych jest koniecznością a śmierć własna to przypadek. To przekształcenie znaczenia śmierci nie wynika z niepokoju przed śmiercią ale związane jest to z instynktem agresji, z naszą wrogością. Odgrywa to także istotną rolę w procesie żałoby po stracie ukochanej osoby dlatego, że jak pisze Freud w naszych najgorętszych i najbliższych związkach z innymi zawsze jest ten podświadomy element wrogości, który stymuluje podświadome pragnienie śmierci tej osoby. Najbardziej dramatyczny aspekt śmierci drugiego człowieka to nie jest nieobecność jego ale brutalne zakończenie życia. Freud twierdzi, że śmierć rani nasz narcyzm, okazujemy się tu bezsilni. Wg Freuda człowiek podświadomie nie wierzy we własną śmierć. Z badań zainicjowanych przez Junga wynika, że podstawowy problem to uświadomienie sobie śmierci. Słynne badania prowadził w latach 90tych DOUGLAS . Badał jak wpływa na kryzys drugiej połowy życia śmierć rodziców. Nie zaznacza się tu znacznego wpływu na kryzys niemniej zauważył, że pod wpływem śmierci rodziców potęguje się szereg przemian osobowości. Śmierć rodziców ma ogromne znaczenie do 18 roku życia bo dysponuje to do depresji i samobójstwa natomiast w drugiej połowie życia też zmienia osobowość. Wiele osób oprócz poczucia straty i osierocenia mówi o przesunięciu się do pierwszej linii strzału, pojawia się ostra świadomość, że ich życie też kiedyś się skończy. Po upływie dłuższego czasu od śmierci rodziców wzmaga się uczucie niezależności oraz tożsamości.

KRYZYS DRUGIEJ POŁOWY ŻYCIA W BADANIACH ELIOT JAQUES:

Ktyzys drugiej połowy żyda występuje zazwyczaj między 35 a 45 lat aczkolwiek intensywność jego trwania i czas są zdeterminowane indywidualnie. Stwierdził, że kryzys drugiej połowy życia znajduje odzwierciedlenie w twórczości wielu artystów. W tym okresie albo twórczość zamiera na skutek wypalenia artysty ale może być tak że zdolności twórcze rozwiną się w tym okresie -Paderewski, Bach. Może także nastąpić zasadnicza zmiana w rodzaju twórczości. Jaques stwierdził, że są różnice pomiędzy młodzieńczą twórczością a twórczością drugiej połowy życia. Twórczość drugiej połowy życia jest bowiem bardziej refleksyjna., jest większa skrupulatność, czas od pomysłu do wykonania jest długi, są elementy filozoficznej zadumy nad śmiercią. Wcześniej również śmierć występowała ale w formie groteskowej, ta groteska to lęk przed śmiercią. Twierdził, że człowiek ma w życiu dwa podstawowe problemy -nieuchronność śmierci i poznanie istnienia destrukcyjnych elementów osobowości, tego zła które tkwi w każdym z nas. Przepracowanie tych problemów powoduje możliwość zwycięskiego wyjścia z kiyzysu drugiej połowy życia.

Niewłaściwe rozwiązanie kryzysu w wieku dorastania i w drugiej połowie życia wiąże się z zaburzeniami sfery psycliicznej. Człowiek w drugiej połowie życia zaczyna zdawać sobie sprawę, że pojawiają się objawy starzenia się. Pojawia się problem starzejących się rodziców a gdy już ich nie ma wyobrażanie sobie w jakim by byli wieku. Pojawia się podstawowe zadanie czyli osiągnięcie pełnej dojrzałości i samodzielności. Najważniejsza cecha kryzysu drugiej połowy życia to uświadomienie sobie realności śmierci. Jednostka jednocześnie zaczyna spostrzegać, że nie zdąży już zrealizować wszystkich planów, to poczucie staje się szczególnie silne około 45 roku życia. Dlatego też ważna jest umiejętność rezygnacji z niektórych planów. Taka rezygnacja jest szczególnie bolesna dla osób uzdolnionych twórczo.