51297

-    Lippmann protestował przeciw tezie, że demokracja mogłaby mieć wpływ na zakres wolności - nie może być tak by wolność

jednostki zależała od woli większości, są bowiem prawa, które obowiązują z samej natury człowieka (np. prawo do własnej

inicjatywy i do podejmowania odpowiedzialności za swój los)

Po IIWŚ hasła neoliberałów nie znajdowały poparcia - rozwijała się bowiem doktryna socjalnego państwa prawnego, przeciwko

liberalizmowi występowała także katolicka doktryna społeczna Socjalne państwo prawne było formą pośrednią pomiędzy państwem

dobrobytu a formułą klasycznego liberalizmu Teoria państwa prawa

Państwo liberalno- demokratyczne - podstawowe zasady

-    pewność prawa

-    bezpieczeństwo prawne

-    zakaz działania prawa wstecz

-    zasada równości prawa

•    zasada kontroli konstytucyjności ustaw

Socjalne państwo prawne

-    po zakończeniu wojny, rządy wielu państw, wolały propagować ideę interwencjonizmu państwowego -przejawiało się to m.in. w

doktrynach zachodnich socjaldemokratów, „socjalnych" liberałów i komunistów

-    państwem, które po wojnie starało się ograniczyć interwencjonizm, była RFN - twórcy jej konstytucji określili, że będzie to

„socjalne państwo prawne".

•    obowiązkiem państwa było zapewnienie jednostce wolności (szeroki wachlarz praw i wolności obywatelskich, m.in.: wolność

osobista, wolność przekonań, wyznania, słowa i prasy, wolność zrzeszania się, wolność inicjatywy gospodarczej)

-    niemieccy chadecy, mając świadomość, że konstytucja nic nie wspomina o zabezpieczeniach socjalnych, rozwijali pojęcie państwa

socjalnego w duchu nauki Kościoła (własność prywatna to rzecz święta)

-    interwencjonizm państwa powinien mieć miejsce wtedy, gdy koncentracja własności zagraża wolności: państwo powinno stworzyć

takie ramy prawne dla działalności jednostek, aby zlikwidować brak równowagi i ograniczyć władzę ekonomiczną, pochodzącą z

akumulacji kapitału i środków produkcji w jednym ręku (krótko mówiąc ma państwo ma strzec przed

praktykami

monopol istyczny mi)

-    wielu teoretyków uważało, że termin „socjalne" pozostaje w sprzeczności z terminem „prawne" - państwo prawne musi bowiem

traktować obywateli na równi wobec prawa, natomiast państwo socjalne traktować ludzi nierówno, dając przywileje biednym

(gorącym zwolennikiem takiej teorii był Hans Hubert, który twierdził, że ludzie, którzy nie są skłonni wziąć

odpowiedzialności za swój

los, w rzeczywistości nie są ludźmi wolnymi)

-    państwo socjalne było rozwiązaniem pośrednim między formułą państwa dobrobytu, a formułą klasycznego liberalizmu. Duży

nacisk kładziono na przymiotnik „prawny" państwa, chodziło głównie o zapewnienie zasady pewności prawa, bezpieczeństwa

prawnego, zasady „lex retro non agit" i zasady równości prawa i jego zgodności z konstytucją.