1. Istota i treść zobowiązania
Istota-(wg.Paulusa)- nie polega na tym, żeby jakiś przedmiot lub służebność uczynić naszą własnością, ale by zmusić osobę do dania nam czegoś, do czynienia, lub do świadczenia.
Dare |
facere |
praestare |
Przeniesienie prawa odpowiedzialności, |
Spełnienie czegoś przez dlug- |
Wzięcie na siebie |
Własności |
żnika na rzecz wierzyciela(też |
znaczerue tego co nie |
polega na dare - |
sporne | |
Obejmuje non facere) |
znaczenie!!! |
W Rzymie zobowiązania cechował bardzo silny charakter osobisty.
Dlatego też niedopuszczalne było zastępstwo bezpośrednie i umowy na rzecz osób trzecich
Ciekawostkartermin obligari odnosił się pierwotnie do zobowiązań prawa cywilnego, a w ius honorarium i rozporządzeniach cesarskich- częściej actio teneri
Cechy odpowiedzialności:
□ Była w zasadzie nieograniczona, choć z czasem:
a Możliwe ograniczenia do wysokości majątku dłużnika w dusili wyroku( in id ąuod facere potest)Unika tak infamii i egzekucji osobistej.
□ Za cesarstwa- beneficium competentiae-odciągnięcie od zasądzenia niezbędnych do życia przedmiotów. Uprawnieni byli najczęściej kr ewni, patron, małżonkowie, wspólnik, darczyńca, żołnierz.
u Warto dodać jeszcze jedną cechę. W ramach postępowania formulamego zobowiązania były indywidualizowane głównie przez actiones. W formulach procesowych znajdowała się podstawa i istotna treść zobowiązania Ale ten ścisły związek- actio z obligatio został odrzucony w postępowaniu kognicyjnym.
Treść- to prawo żądania ze strony wierzyciela pewnego zachowania się od dłużnika.
Jest to stosunek osoby do osoby, więc jest względne, bo odnosi się do ściśle określonych
podmiotów.
□ W przeciwieństwie do prawa rzeczowego!
□ Druga różnica występuje w postępowaniu sądowym, w odróżnieniu powództw. Skargi rzeczowe- actionem in rem . od skarg osobowych- actionem in personom! Pierwszc-przeciw osobie naruszającej prawo innej osoby do rzeczy. Drugie - osobie przeciw dłużnikowi, który się czegoś zobowiązał i nie wypełnia!