Politechnika Świętokrzydui. Ryszard Florek
Rachunku Wyrównawczym a na razie przyjmujemy, źe wagi obserwacji mogą być przez nas ustalane arbitralnie (zgodnie z naszą intuicją) lub jako odwrotność kwadratu błędu średniego, czyli:
Wartości n giprawdop odobnieisr e niierronycli wielkości - średnia arytmetyczna i średnia wat ona Spostrzeżenia bezpośrednie o jednakowej dokładności Spostrzeżenia bezpośrednie o niejednakowej dokładności
°o
OK =
- średnia ważone (ogólna)
odchylenie
standardowe dla spostrzeżeń jednakowo dokładnych zwane również błędem pojedynczego pomiaru przed wyrównaniem (błąd średni)
\
n- 1
0 x = mx = -r= odchylenie standardowe średniej V//
arytmetycznej, (błąd średni średniej arytmetycznej), zwany też błędem po wyrównaniu
odchylenie standardowe dla spostrzeżeń niejednakowo dokładnych zwane również błędem pojedynczego pomiaru przed wyrównaniem (błąd średni)
0 . = nr =
odchylenie standardowe średniej
W
Kontrola : £ 8, = 0
i*l
ogólnej, (błąd średni średniej ogólnej), zwany też błędem po wyrównaniu
II
Kontrola : £ pfi t - 0
<«i
Pierwszą kompletną publikacją dotyczącą metody najmniejszych kwadratów była słynna Thcoria Motus Gaussa od tamtej pory metoda ta ciągle jest rozwijana i trudno o niej pisać yv kilku zdaniach dlatego ograniczymy się tutaj jedynie do podania jej głównej zasady. W metodzie tej chcemy tak zniekształcić wyniki pomiarów aby suma kwadratów odchyłek losowych 8 była jak najmniejsza, czyli:
n n
£ &2 -> min lub £ pfi (2 -> min
i i
Wyprowadzenie formuły na średnią ogólną za pomocą metody najmniejszej sumy kwadratów (MNK)
#1
£ /■>,<*/ -> min
I
Obserwujany pewną yviclkość u i otrzymujemy serię pomiarów Xi, x:.....x. oczyyviścic za każdym razem mamy do czynienia
z błędami przypadkoyyymi, błędy przypadkowe w naszym modelu pomiaru „ukryte" są w składniku losowym 8, czyli możemy zapisać serię pomiarów jako:
AT, = U + 8, -» $, = X, - U
Korzystając z zasady MNK otrzymujemy:
#»
£ pff = P|(.v, - m)2 + p2(x2 ■ «)* + pSx„ - w)2 = /M -* min