Zbiorowości odbiorcze:
Audytorium, publiczność: przeciętna (3-4/6), okazjonalna (1-2/6), klubowa (5-6/6). Typologia publiczności jest koniecznym warunkiem skutecznej strategii promocyjnej, która ma zawsze na celu poszerzenie publiczności przeciętnej i przekształcenie jej w jak największym stopniu w klubową.
Typologia audytoriów.
Audytorium wyodrębnia się niejako ze społeczeństwa na pewien czas, po czym, przenosząc swoje zainteresowanie na inny przekaz(y) stapia się z innym A.(ami) tworząc nowe A.(a), bądź tracąc zainteresowanie mediami rozpływa się w innych formach aktywności społecznej. A. powstaje więc w procesie interakcji między mediami i społeczeństwem, a ponieważ media masowe oferują w tym samym czasie wiele różnych przekazów, społeczeństwo zaś przy ich wyborze kieruje się różnymi potrzebami, przeto w każdym czasie istnieje równolegle wiele mniej lub bardziej różniących się A., między którymi zachodzą ciągłe przepływy nieustannie zmieniające wielkość i skład każdego A.. Podczas tego procesu formują się różne typy A.: wpływ czynników społecznych (ogólne warunki społeczne i kulturowe- wiek, wykształcenie, stan rodziny, środowisko społ., dostępność odbioru- praca, sen, obowiązki rodzinne, zwyczaje korzystania z mediów- indywidualne nawyki, preferencje gustowe- zainteresowanie pewnymi typami przekazów (seriale), czy rodzajami treści(sport),: *grupa społeczna- uformowana zbiorowość, wyodrębniona ze względu na podobne cechy społeczne (klasa, społeczność lokalna), polityczne (partia p., elektorat), religijne (wspólnota wierzących), etniczne (mniejszość narodowa), którą cechuje silne poczucie tożsamości i odrębności, zdolność mobilizowania się do określonych działań, selektywny stosunek do mediów. *kultura gustu- zbiorowość (nie grupa!) jednostek o podobnych potrzebach intelektualnych i emocjonalnych, aktywnie wyrażająca swoje preferencje i upodobania, która poszukuje w mediach treści zaspokajających te potrzeby i dostarczających jej pożądanych satysfakcji. Wpływ czynników zmiennym medialnych (apele gatunkowe do odb. Miłośników określonych gustach, wcześniejsza promocja przekazu, czas miłośników miejsce prezentacji): *grupa miłośników (fanów)- luźna bądź zorganizowana (przez kluby fanów) zbiorowość przejawiająca silne zainteresowanie określonym autorem lub wykonawcą (gwiazdą), gatunkiem lub typem twórczości (filmy kultowe), identyfikująca się z obiektem swojej adoracji i przejmująca niekiedy pewne jego cechy (ubiór, zachowanie), której trwałość i aktywność związana jest z żywotnością obiektu zainteresowania. *audytorium kanału lub medium- powstaje spontanicznie pod wpływem przyzwyczajenia lub zabiegów marketingowych i opiera się na nawyku bądź lojalności wobec danego nadawcy (tytułu prasowego, programu radiowego, kanału TV), względna zaś stabilność wielkości i składu tej zbiorowości odbiorczej sprzyja kształtowaniu się poczucia odrębności, które ma jednak typowo konsumencki charakter.
Nowe media i ich funkcja społeczna:
Psychologiczne i społeczne aspekty kontaktu komunikacyjnego w procesach komunikowania masowego mogą być bogatsze (pełniejsze?) niż pozwalają na to ograniczenia technik medialnych tzn. sposobów transmisji i odbioru przekazów. Rewolucję nowych mediów zapoczątkowała technika video- upowszechnienie magnetowidu i wideokamery. (uwolnienie odbioru od dyktatu ramówki- nagrywanie programów, poszerzenie możliwości odbioru, wielokrotne oglądanie ulubionych. Magnetowid uniezależnił odbiorcę od czynników sytuacyjnych odbioru narzuconych przez nadawcę, a indywidualizując odbiór osłabił lub nawet rozrywał kontakt między nadawcą, a odbiorcą, zwiększając równocześnie więź między przekazem a odbiorcą. Technika wideo osłabiając więzi łączące zbiorowości odbiorcze typu audytorium kanału zbliżała osoby o podobnych gustach lub grupy fanów oraz ożywia interakcje w ramach wspólnot rodzinnych i grup towarzyskich. Rozwój TV sat. I kablowej zwiększył ilościowe i jakościowe bogactwo ofert programowej o programy międzynarodowe, zagraniczne, krajowe, regionalne. Walkman rodzi szczególne poczucie więzi z przekazem- odbiorca wnika w świat muzyki (walkman pozwala na odizolowanie się od otoczenia i niemal całkowicie zanurzyć w dźwięku) jest to max. Bezpośredni i silny związek odbiorcy z przekazem (bo technologia umożliwiająca generowanie rzeczywistości wirtualnej nie jest masowo dostępna). Za najbardziej rewolucyjne uznajemy zmiany spowodowane włączeniem do procesów komunikowania masowego komputera. Jego wpływ na porozumiewanie się ludzi trudno określić ze względu na wciąż rosnącą liczbę zastosowań w komunikowaniu.
Doktryna komunistyczna mediów:
System komunistyczny stworzył gigantyczny system mediów masowych prowadzący zmasowaną indoktrynację i propagandę. Fundament doktryny stanowią 3 zasady: * zasada upaństwowienia mediów- (warunkiem budowy nowego ustroju jest zniesienie prywatnej własności środków produkcji materialnej i duchowej, tzn. nacjonalizacja przemysłu oraz instytucji kultury, w tym zwłaszcza mediów, *zasada klasowości i partyjności mediów- nowy ustrój buduje klasa robotnicza pod dowództwem partii komunistycznej, która sprawuje monopolistyczną kontrolę nad państwem i stanowiącymi jego integralną część mediami- są one bezpośrednio podporządkowane partii lub innym organizacjom uznającym jej kierowniczą rolę w państwie. Partia dysponuje rozległym aparatem kontroli przekazów w postaci cenzury prewencyjnej, pilnującej by nie zawierały one treści antysocjalistycznych i były zgodne z wytyczoną linią polityczną. *zasada instrumentalnego traktowania mediów- media mają odgrywać aktywną rolę w budowaniu nowego ustroju poprzez stanowienie środka ideologicznego oddziaływania na społeczeństwo. Media i zatrudnione w nich zespoły redakcyjne mają służyć partii komunistycznej jako „kolektywny organizator, agitator i propagandysta”, mają umacniać rolę partii, mobilizować ludzi do aktywnego uczestnictwa w realizacji programu partii oraz kształtować świadomość i postawy społeczne zgodne z panującą ideologią.
Funkcje mediów w doktrynie liberalnej:
Doktryna liberalna uznaje prymat jednostki i społeczeństwa nad państwem, a media traktuje jako czynnik służący realizacji praw jednostki i instrument kontroli społeczeństwa nad państwem i sprawującymi władzę.
*Człowiek jest istotą rozumną, posiada wrodzoną zdolność odróżniania prawdy od fałszu, kierując się rozsądkiem każdy potrafi samodzielnie określać co jest dla niego dobre i państwo nie może go w tym zastąpić, ani uszczęśliwiać na siłę, *jednostka i społeczeństwo może dokonywać racjonalnych wyborów tylko mając dostęp do wielu różnych poglądów, opinii. Musi więc istnieć wolny rynek idei, czyli miejsce, gdzie każdy może swobodnie przedstawić swój punkt widzenia na sprawy publiczne i zarazem dowiedzieć się jakie są zapatrywania innych na te sprawy. Tylko swobodna wymiana poglądów pozwala na wybór najlepszych rozwiązań *wolność słowa jest warunkiem powstania wolnego rynku idei, którego rolę najlepiej spełniają wolne media,
*powinnością mediów jest sprawowanie kontroli nad rządem i całym aparatem władzy państwowej, media muszą uważnie obserwować poczynania wszystkich trzech władz (ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej) oraz elity biznesu, sprawdzając czy postępują one zgodnie z prawem, czy realizują wyznaczone cele. media mają nagłaśniać przypadki łamania prawa lub naruszania zasad demokracji przez osoby sprawujące władzę. Aby to było możliwe media muszą być wolne i niezależne od władz *media są 4 władzą w państwie, ma być to władza sprawowana w imieniu i interesie obywateli, *media mają kontrolować prawomocność i etyczność działania instytucji państwowych i wielkich korporacji, *mają rozbudzać zainteresowanie sprawami i działaniem władz, kształtować postawy obywatelskiej czujności. *wolne media muszą mieć dostęp do istotnych informacji będących w posiadaniu państwa, *nie mogą podlegać koncesjonowaniu, a cenzura musi być zakazana.
Doktryna odpowiedzialności społecznej:
Powstała w 1947r. jako raport końcowy komisji do spraw wolności prasy. * opiera się na założeniu, że każdemu prawu musi odpowiadać określony obowiązek, a zatem wolność mediów musi być zrównoważona ich odpowiedzialnością wobec społeczeństwa, *mają być one wolne i niezależne, ale jednocześnie należy je traktować jako instytucje publicznego zaufania, obarczone pewnymi obowiązkami na rzecz społeczeństwa i ponoszącymi z tego tytułu przed nim odpowiedzialność moralną i prawną, *istota odpowiedzialności zawiera się w 5 postulatach: media powinny: 1.dostarczać prawdziwą, wszechstronną i zrozumiała r4elację o wydarzeniach dnia w kontekście, który nada im znaczenia, 2.służyć jako forum do wymiany komentarzy i krytyki, 3. ukazywać reprezentatywny obraz grup tworzących społeczeństwo, 4. troszczyć się o prezentowanie i wyjaśnianie celów i wartości społecznych, 5.zapewniać pełny dostęp do wiadomości dnia. Spełnianie powyższych powinności komisja uznała za warunek tego, by obywatele otrzymywali informacje niezbędne do podejmowania podstawowych decyzji umożliwiających im kierowanie państwem własnym życiem. *doktryna ta silniej niż inne akcentuje pośredniczą rolę mediów w przepływie informacji, *podmiotem, który ma wprowadzić doktrynę w życie są same media, *państwo ma tworzyć ogólne warunki sprzyjające realizacji doktryny przez media, *