Spartanie odznaczali się głownie szorstkością

usposobienia, zamiłowaniem do życia wojowniczego

pragnieniem władzy i zdobyczy. Nie dbając o

wartości umysłowe i estetyczne, cenili ponad

wszystko sile, organizowali się głownie w celach

militarnych i wychowaniu swoich dzieci nadawali

świadomie taki sam kierunek. Dzieci spartańskie

były własnością państwa a wiec wychowanie ich

również, ponieważ państwu zależało na jednostkach

silnych i zdrowych. Dlatego tez w 7 roku życia

państwo odbierało rodzicom dzieci a następnie

ich szkolono. W Wieku 18 lat młodzież spartańska

wchodziła w okres tzw. efebii a obowiązkiem efebów

było odbywanie ćwiczeń wojennych i pędzenia życia

obozowego. Kształcenie umysłu odbywało się tylko do

pewnych granic: czytania uczono tylko prywatnie

aczkolwiek każdy Spartanin znał na pamięć wiele

pieśni ale nie potrafił rachować. Cały ten system

wychowywał naród w duchu jednolitym odpowiadającym

założeniu; zapewnić państwu dzielnych i odważnych

żołnierzy.
Natomiast Ateńczycy odznaczali się niezwykłą

uchliwością bystrością i ciekawością. Wyróżniają się

pociągiem do ruchu umysłowego, do zagadnień

kulturalnych i artystycznych. Obywatel Aten szybko

wyrobił sobie świadomość swej indywidualności i praw

w granicach państwa. W takiej atmosferze molo się

utrzymać wychowanie gromadne na wzór Sparty,

jeżeli istniało w zamierzchłej przeszłości. W Atenach

nie było szkol wiec nauczał, kto chciał, do kogo

mieli zaufanie rodzice jedyne wymagane było by

rodzice kształcili swoje dzieci. Poziom kulturalny i

moralny Ateńczyków był bardzo wysoki.

Były 3 okresy wychowywania Ateńskiego dziecka:

1- dzieciństwo spędzone na łonie natury oraz w otoczeniu

rodzinnym,

2- nauka i dowolnie wybranych mistrzów,

3- okres efebii. Około 7 roku życia szedł chłopiec

do szkoły i tam do 18 roku życia przebywał pod

szczególnym nadzorem pedagoga. Różnica w

kształceniu Spartan a Ateńczyków jest kolosalnie

inna Spartanie głownie skupiali się na wojnach i

w tym kierunku byli kształceni a Ateńczycy

zagłębiali się w wiedzy po przez ciągłe uczenie się.

---