Wska
niki obrotowo
ci i rentowno
ci.

Mierz
efektywno

dzia
alno
ci podmiotu gospodarczego. S
to wska
niki dynamiczne, ujmuj
wyniki ekonomiczne w czasie, mog
uwzgl
dnia
te
stany, które jednak dotycz
pojedynczych elementów budowy tego wska
nika.

Wska
niki obrotowo
ci.

Inaczej aktywno
ci ze wzgl
du na swoj
budow
mo
emy podzieli
na trzy podgrupy:

• wska
  niki produktywno
  ci (rotacji) generalnie przedstawiaj
  relacj
  przychodu do innego elementu. Mo
  e to by
  przychód na dzia
  alno
  ci operacyjnej podstawowej, ca
  ej dzia
  alno
  ci operacyjnej, dzia
  alno
  ci finansowej, ca
  ej dzia
  alno
  ci gospodarczej, tylko ze sprzeda
  y konkretnego produktu. Przychód powinien by
  merytorycznie powi
  zany z elementem z mianownika. W pewnych sytuacjach uwzgl
  dniamy tu koszty. Owy inny element mo
  e by
  wynikiem ekonomicznym lub stanem ekonomicznym (w warto
  ci przeci
  tnej by istnia
  o formalne powi
  zanie licznika i mianownika) dotycz
  cego maj
  tku, kapita
  u lub sk
  adników kapita
  owych, zasobów osobowych.

0. Wska
   niki produktywno
   ci mówi
   jak jedna jednostka posiadanego maj
   tku, kapita
   u czy stanów osobowych lub poniesionych kosztów przyczynia si
   do wykreowania przychodów.

0. Mówi
   te
   ile razy ów sk
   adnik maj
   tkowy, kapita
   owy, osobowy lub poniesiony koszt wykona
   obrotów (cykli transformacji, rotacji) w ci
   gu badanego okresu.

• zaanga
  owania - ze wzgl
  du na swoj
  konstrukcj
  s
  odwrotno
  ci
  wska
  ników produktywno
  ci. Mówi
  ile musimy jednostek maj
  tku, kapita
  u, zasobów osobowych zaanga
  owa
  lub ile musimy ponie
  
  kosztów aby otrzyma
  jedn
  jednostk
  przychodów.

• czasu trwania obrotu (cyklu) - odpowiadaj
  na pytanie ile czasu potrzeba aby zosta
  wykonany pe
  en cykl rotacji maj
  tku, kapita
  u, zasobów osobowych lub poniesionych kosztów

0. Przyk
   ad:

0. wska
   nik produktywno
   ci maj
   tku ogó
   em = 0,2 (20%)

0. Oznacza to,
   e anga
   uj
   c 1 PLN maj
   tku ogó
   em osi
   gamy przychody warto
   ci 20 gr. Lub 100 PLN zaanga
   owanego maj
   tku ogó
   em przyczynia si
   do uzyskania 20 PLN przychodów.

0. Maj
   tek ogó
   em w badanym roku swoj
   posta
   rzeczow
   zmieni
   w 20% (wykona
   rotacj
   20%).

0. Wska
   nik zaanga
   owania wynosi
   by 5.

0. Aby osi
   gn
   
   1 PLN przychodu na dzia
   alno
   ci gospodarczej przeci
   tnie zaanga
   owano 5 PLN maj
   tku ogó
   em. Analogicznie 100 i 500 PLN.

0. Wska
   nik oznaczaj
   cy liczb
   dni to wska
   nik zaanga
   owania * liczba dni w okresie.

0. 
   

0. W ci
   gu 1800 dni maj
   tek zaanga
   owany wykona
   pe
   ny cykl transformacji.

0. Generalnie oczekujemy, by wska
   niki produktywno
   ci odznacza
   y si
   tendencj
   rosn
   c
   (z maj
   tku uzyskujemy coraz wi
   cej jednostek przychodu). Za po
   
   dane uwa
   amy, by wska
   niki zaanga
   owania wykazywa
   y tendencj
   malej
   c
   . Podobnie, w przypadku czasu trwania jednego cyklu za zjawisko pozytywne uwa
   amy zmniejszenie si
   okresu wykonania pe
   nej rotacji. Nie musi to by
   jednak tak oceniane w wypadku wska
   nika sp
   aty zobowi
   za
   . Nie b
   dzie zjawiskiem negatywnym skrócenie okresu sp
   aty zobowi
   za
   i równie
   za pozytywne mo
   na uwa
   a
   wyd
   u
   enie si
   tego okresu z pewnymi zastrze
   eniami:

• gdy nie pojawi
  si
  karne odsetki

• wyd
  u
  ony okres sp
  aty zobowi
  za
  nie wp
  ynie na postrzeganie firmy przez kontrahentów, akcjonariuszy, kredytodawców.

W pewnych sytuacjach uwzgl
dniamy koszty zamiast przychodów, np. we wska
niku obrotowo
ci zapasów. Koszty te jednak musz
by
powi
zane z zapasami (nie uwzgl
dniamy finansowych, najcz

ciej to koszty wytworzenia produktów). Koszty ponoszone przy magazynowaniu i produkcji s
bardziej zwi
zane z zapasami ni
przychody powstaj
ce na skutek kszta
towania si
cen.

Wska
nik produktywno
ci kosztów jako przychody z dzia
alno
ci gospodarczej do kosztów z dzia
alno
ci gospodarczej od razu nam powie co jest wi
ksze i czy na danej dzia
alno
ci jest osi
gany dodatni wynik. Odwrotno

tego wska
nika nazywana jest poziomem kosztów w przychodach.

Wska
niki rentowno
ci.

Rentowno

jest ujmowana jako osi
ganie dodatniej warto
ci wyniku finansowego (przychody i zyski nadzwyczajne przewy
szaj
koszty i straty nadzwyczajne). W przypadku zysku nazywamy je wska
nikami zyskowno
ci (gdy strata - deficytowo
ci).

To relacja zysku (lub straty) w relacji do elementu Y. Mo
e to by
zysk na podstawowej dzia
alno
ci operacyjnej, dzia
alno
ci operacyjnej, pozosta
ej dzia
alno
ci operacyjnej, dzia
alno
ci finansowej, gospodarczej, EBIT, brutto, netto, zatrzymanym (pozostawionym), dywidenda, zyski szczegó
owe (np. na sprzeda
y konkretnego produktu). Zysk ten powinien by
powi
zany z mianownikiem (Y). Mog
to by
zasoby maj
tkowe, kapita
(i jego elementy), przychody, koszty, zasoby osobowe (stany przeci
tne). Ile trzeba zaanga
owa
Y by otrzyma
jedn
jednostk
badanego zysku.

Przyk
ad:

wska
nik rentowno
ci przeci
tnego stanu maj
tku ogó
em wynosi 0,4 (zysk na dzia
. gospod.)

Anga
uj
c 1 PLN maj
tku ogó
em osi
gamy 40 gr. zysku na dzia
alno
ci gospodarczej (100 i 40 je
li w %).

Aby otrzyma
1 PLN zysku na dzia
alno
ci gospodarczej nale
a
o zaanga
owa
2,5 PLN.

Cztery omówione grupy wska
ników mog
tylko razem stanowi
podstaw
oceny przedsi
biorstwa i wyci
gni
cia konkretnych wniosków. Wykorzystuje si
je do analizy zmian w czasie, przestrzeni i wzgl
dem planu.

Wska
niki rentowno
ci zwi
zane z przychodami i kosztami zast
puj
niektóre inne.

---