51. Lekcje poświęcone opracowaniu dramatu i teatru w szkole

Anna Janus-Sitarz, Oswoić z teatrem, czyli uczeń w roli aktywnego odbiorcy i współtwórcy sztuki teatralnej .

I. Lekcje teatru w edukacji polonistycznej - zajęcia o sztuce sceny powinny:

• nauczyć młodzież rozumienia teatru,

• oswoić ją z różnorodnymi konwencjami,

• wzbudzić poczucie gotowości do odkrywania metaforycznych znaczeń,

• zachęcić do bywania w teatrze i obcowania z prawdziwą sztuką

II. Szkoła podstawowa - zabawa w teatr, nauka przez teatr - U powinien posiąść podstawową wiedzę na temat:

• tworzyw teatru (słowo, gest, ruch sceniczny, mimika, kostium, charakteryzacja, dekoracja, rekwizyt, muzyka...);

• twórców teatru (aktor, reżyser, scenograf, sufler, choreograf...);

• typów teatrów (lalkowy, żywego planu, telewizyjny, pantomimiczny...);

• Na lekcjach j.p. uczeń powinien:

• uczestniczyć w przygotowywaniu inscenizacji (w charakterze aktora, reżysera, scenografa);

• odgrywać role według scenariusza;

• improwizować w scenach dramowych;

• ćwiczyć dykcję;

• Przykłady lekcji:

• ćwiczenie głosu (ćwiczenie artykulacji, dykcji, intonacji)

• ćwiczenia ciała (ćw. mimiczne, pantomimiczne);

III.Gimnazjum - rozumienie konwencji teatralnej - Gimnazjalista powinien mieć podst. wiedzę w nast. dziedzinach:

• antyczne początki teatru i dramatu;

• najwybitniejsi twórcy teatru europejskiego i polskiego;

• czasopisma teatralne;

• najważniejsze teatry w Polsce, teatry w regionie ucznia;

• Oprócz doskonalenia dotychczasowych sprawności, staramy się kształcić kolejne umiejętności:

• pisanie recenzji teatralnej;

• szukanie informacji w afiszach i programach teatralnych;

• rozumienie znaków teatralnych (organizacja przestrzeni teatralnej, funkcja rekwizytu, światła, muzyki...);

• interpretacja roli;

• rozumienie konwencji teatralnej, konwencji epoki.

IV. Liceum - badanie źródeł, krytyka teatralna, własna twórczość - Na poziomie licealnym U poszerza wiedzę nt:

• historii teatru polskiego i światowego;

• dziejów dramatu, od antyku po XXI wiek (dramat klasyczny, misteria i moralitety, dramat elżbietański, commedia dell'arte, tragedia i komedia francuska, dramat romantyczny, realizm, naturalizm i symbolizm w dramacie, dramat groteskowy, „teatr absurdu”, happening);

• krytyki teatralnej dawniej i współcześnie.

• Powinien umieć:

• krytycznie czytać materiały źródłowe (recenzje teatralne, ilustracje i zdjęcia ze spektakli, notatki reżyserskie itp.);

• opisywać postać sceniczną;

• oceniać inscenizację.

• Absolwent liceum powinien:

• mieć świadomość współistnienia sztuki masowej i kultury wysokiej;

• być otwarty na sztukę wymagającą od widza intelektualnego wysiłku;

• próbować własnej twórczości (dramaturgicznej, inscenizatorskiej, recenzenckiej...).

Anna Janus-Sitarz, Lekcje teatru

• Autorka zwraca uwagę na to, że lekcje dotyczące teatru powinny być „pełne życia, dynamizmu akcji, emocji - jak samo przedstawienie”. Książka jest propozycją opracowania na lekcjach j.p. różnych zagadnień związanych z teatrem.

• lekcje dotyczące teatru - chodzi o ewolucję teatru od starożytności do współczesności; na lekcji uczniowie mają np. opracować Konrada Wallenroda tak, jakby był to spektakl w teatrze średniowiecznym; inna propozycja to inscenizacja Hamleta - uczniowie mają za zadanie przyjąć rolę: dekoratora, kostiumologa, charakteryzatora, reżysera

• lekcje dotyczące aktora chodzi o przemiany roli, kostiumów, technik grania itp. aktora na przestrzeni wieków; tu lekcje polegają na tym, że uczniowie mają przyjąć jakby rolę aktora, np. mają zagrać jakieś role według wskazówek z książki Stanisławskiego; opracowują wspólnie sposób odczytania kwestii Hamleta itp.

• lekcje dotyczące widza opracowywanie zasad zachowania się w teatrze, lekcje krytycznego podejścia do odbioru przedstawień teatralnych, zapoznawanie się z recenzjami teatralnymi itp. Uogólniając, chodzi w tych lekcjach o to, żeby uczniowie brali aktywny udział w poznawaniu teatru, aby mieli okazję poczuć się jak twórcy i aktorzy, po to, żeby bardziej świadomie odbierać przedstawienia, by ich ciekawość do poznawania sztuki teatralnej była coraz większa.

---