51. Lekcje poświęcone opracowaniu dramatu i teatru w szkole
Anna Janus-Sitarz, Oswoić z teatrem, czyli uczeń w roli aktywnego odbiorcy i współtwórcy sztuki teatralnej .
I. Lekcje teatru w edukacji polonistycznej - zajęcia o sztuce sceny powinny:
nauczyć młodzież rozumienia teatru,
oswoić ją z różnorodnymi konwencjami,
wzbudzić poczucie gotowości do odkrywania metaforycznych znaczeń,
zachęcić do bywania w teatrze i obcowania z prawdziwą sztuką
II. Szkoła podstawowa - zabawa w teatr, nauka przez teatr - U powinien posiąść podstawową wiedzę na temat:
tworzyw teatru (słowo, gest, ruch sceniczny, mimika, kostium, charakteryzacja, dekoracja, rekwizyt, muzyka...);
twórców teatru (aktor, reżyser, scenograf, sufler, choreograf...);
typów teatrów (lalkowy, żywego planu, telewizyjny, pantomimiczny...);
Na lekcjach j.p. uczeń powinien:
uczestniczyć w przygotowywaniu inscenizacji (w charakterze aktora, reżysera, scenografa);
odgrywać role według scenariusza;
improwizować w scenach dramowych;
ćwiczyć dykcję;
Przykłady lekcji:
ćwiczenie głosu (ćwiczenie artykulacji, dykcji, intonacji)
ćwiczenia ciała (ćw. mimiczne, pantomimiczne);
III.Gimnazjum - rozumienie konwencji teatralnej - Gimnazjalista powinien mieć podst. wiedzę w nast. dziedzinach:
antyczne początki teatru i dramatu;
najwybitniejsi twórcy teatru europejskiego i polskiego;
czasopisma teatralne;
najważniejsze teatry w Polsce, teatry w regionie ucznia;
Oprócz doskonalenia dotychczasowych sprawności, staramy się kształcić kolejne umiejętności:
pisanie recenzji teatralnej;
szukanie informacji w afiszach i programach teatralnych;
rozumienie znaków teatralnych (organizacja przestrzeni teatralnej, funkcja rekwizytu, światła, muzyki...);
interpretacja roli;
rozumienie konwencji teatralnej, konwencji epoki.
IV. Liceum - badanie źródeł, krytyka teatralna, własna twórczość - Na poziomie licealnym U poszerza wiedzę nt:
historii teatru polskiego i światowego;
dziejów dramatu, od antyku po XXI wiek (dramat klasyczny, misteria i moralitety, dramat elżbietański, commedia dell'arte, tragedia i komedia francuska, dramat romantyczny, realizm, naturalizm i symbolizm w dramacie, dramat groteskowy, „teatr absurdu”, happening);
krytyki teatralnej dawniej i współcześnie.
Powinien umieć:
krytycznie czytać materiały źródłowe (recenzje teatralne, ilustracje i zdjęcia ze spektakli, notatki reżyserskie itp.);
opisywać postać sceniczną;
oceniać inscenizację.
Absolwent liceum powinien:
mieć świadomość współistnienia sztuki masowej i kultury wysokiej;
być otwarty na sztukę wymagającą od widza intelektualnego wysiłku;
próbować własnej twórczości (dramaturgicznej, inscenizatorskiej, recenzenckiej...).
Anna Janus-Sitarz, Lekcje teatru
Autorka zwraca uwagę na to, że lekcje dotyczące teatru powinny być „pełne życia, dynamizmu akcji, emocji - jak samo przedstawienie”. Książka jest propozycją opracowania na lekcjach j.p. różnych zagadnień związanych z teatrem.
lekcje dotyczące teatru - chodzi o ewolucję teatru od starożytności do współczesności; na lekcji uczniowie mają np. opracować Konrada Wallenroda tak, jakby był to spektakl w teatrze średniowiecznym; inna propozycja to inscenizacja Hamleta - uczniowie mają za zadanie przyjąć rolę: dekoratora, kostiumologa, charakteryzatora, reżysera
lekcje dotyczące aktora chodzi o przemiany roli, kostiumów, technik grania itp. aktora na przestrzeni wieków; tu lekcje polegają na tym, że uczniowie mają przyjąć jakby rolę aktora, np. mają zagrać jakieś role według wskazówek z książki Stanisławskiego; opracowują wspólnie sposób odczytania kwestii Hamleta itp.
lekcje dotyczące widza opracowywanie zasad zachowania się w teatrze, lekcje krytycznego podejścia do odbioru przedstawień teatralnych, zapoznawanie się z recenzjami teatralnymi itp. Uogólniając, chodzi w tych lekcjach o to, żeby uczniowie brali aktywny udział w poznawaniu teatru, aby mieli okazję poczuć się jak twórcy i aktorzy, po to, żeby bardziej świadomie odbierać przedstawienia, by ich ciekawość do poznawania sztuki teatralnej była coraz większa.