17.11.05
Temat: Odrodzeniowa myśl społeczna.
Odrodzeniowa myśl społeczna to powrót do świeckiej koncepcji państwa. Dokonana II rewolucja w myśli społecznej oddzielała porządek polityczny od społecznego. Reprezentuje ją miedzy innymi Nicolo Maciavelli. Wyżej wymieniony jest twórcą absolutystycznej teorii państwa. W polityce podstawą umiejętnością jest spryt. Dla Absolutysty państwo jest przymusem. Przymus wynika z władzy politycznej, bo to władza to społeczeństwo w państwo. Bez władzy nie można byłoby mówić o państwie tylko o przypadkowej zbiorowości bez zasad i ładu. Zasadniczym celem władzy jest dobrobyt. Cele władzy: a) wewnętrzne - dobrobyt b) zewnętrzne - ekspansja
Władza jest nieograniczona i realizuje zadania przez zasadę, że cel uświęca środki. Maciavelli dopuszcza stosowanie przymusowej przemocy. Tworzy model skutecznego przywódcy, który może stosować przemoc. Może stosować, ale z uzasadnieniem jako kara za przestępstwo. Władza ma być przedmiotem strachu, a nie miłości. Model władcy: Władca:
a)powinien być skąpy, a nie rozrzutny
b)nie powinien być hojny
c)nie musi być ani prawdomówny ani uczciwy, wystarczy, ze będzie sprawiał dobre wrażenie
d)ma być sprytny
Maciavelli zakładał, że każdy widzi jak........................... , ale nie wielu widzi, jakim jesteś. Stwarzanie pozorów, jest istotą roli społecznej. Koncepcja Maciavelliego uwzględnia byt jako byt dynamiczny, zależny od racji władcy.
Jakie spojrzenie na społeczeństwo jest charakterystyczne dla utopii renesansowych?
Można wykreować dowolny porządek społeczny w zależności od potrzeb i woli jednostki. Społeczeństwo nie jest torem statycznym, zmienia się i kształtuje, tak jak zmienia się jednostka.
Pojęcie postępu pojawiło się w XVII/XVIII w koncepcjach tzw. Prekursorów społecznych. Zalicza się do nich: a) Helvecjusza b) Vico c) Condorcet d) Saint - Simone
Nazywa się prekursorami społecznymi, ponieważ dążyli do nauki zajmującej się badaniem społeczeństwa, ale nie określili: a)przedmiotu badań b) metod badawczych
Dlatego są tylko prekursorami, a nie twórcami. Wprowadzili do myśli społecznej pojęcie postępu inaczej ewolucji. Uważali, że postęp to przechodzenie od prostoty do złożoności, od jednolitości do specjalizacji. Utożsamiali postęp z wprowadzeniem innowacji. Zakładali również, że temu postępowaniu podlega jednostka. Człowiek ma nieograniczone możliwości doskonalenia swojego rozwoju. Jest istotą społeczną i historyczną.
Społeczna natura człowieka ewoluuje przystosowując się do życia społecznego. Jest istotą historyczną, bo potrafili wyciągnąć wnioski z doświadczenia z przeszłości.
Postęp utożsamiali z przechodzeniem społeczeństwa, fazy rozwoju uważano, że wszystkie społeczeństwa dążą do tego samego celu, czyli maksymalnego rozwoju. Dążą różnymi drogami i w różnym tempie, dlatego są różnie rozwinięte.
Swoistą koncepcją postępu przedstawił Saint - Simon. Stwierdził, że społeczeństwa ewoluują od militarnych do industrialnych.
a) Militarne - społeczeństwa monocentryczne, zamknięte na nowinki, w którym istnieje jeden system wartości oraz centralna władza i religia.
b) Industrialne - otwarte, policentryczne, zróżnicowane zewnętrznie, tolerancyjne, asertywna, nonkonformistyczna.
Postęp tam był przedstawiany w postaci dychotomicznej tzn. kolejne fazy są zaprzeczeniem tego, co było wcześniej. Etap formalny rozpoczyna się formalnymi narodzinami w 1837.
1837- formalny początek Comte przedstawił program nauki społecznej w swoim dziele `Kurs filozofii pozytywnej” Użył nazwy `socjologia', ponieważ pojęcie określa przedmiot badań socjologii, którym ma być społeczeństwo jako całość w procesie ewolucji. Przedmiot badań utożsamiał z całą humanistyką. Najbardziej powinna interesować się wszystkimi sprawami ludzkimi. Metody badawcze:
a) obserwacja czysta /patrzę i widzę bez narzędzi systematyzujących, planowe, celowe, systematyczne oglądanie zjawiska/ obserwacje - wzrok, ankiety
b) eksperyment /typowe dla przyrodniczych, socjologia bada tylko eksperymenty naturalne/
c) analiza historyczna /np. dokumenty/
d) metoda porównawcza/
1