Ogród rzymski:
Opis ogrodu:
-ogród perystylowy
-ogród przecinany prostymi ścieżkami obsadzonymi żywopłotami z rozmarynu i mirtu
-w ogrodach rosły drzewa pinie, dęby, platany, palmy
-z owocowych: oliwki, jabłonie, kasztany, drzewa cytrusowe
-dekoracyjne krzewy i pnącza róże, bluszcz porozpinane na pergolach
-kwiaty fiołki, lilie
-wśród roślin stały marmurowe lub brązowe rzeźby postaci mitologicznych, zwierząt a czasem sprowadzane do hermalnych słupów, ozdobne marmurowe słupki podtrzymywały festony pnączy.
-w ogrodach były najważniejsze winnice i plantacje oliwek
Roślinność:
-drzewa: jodła, buk, kasztan, pinie, topole, dąb bezszypułkowy, dąb wiecznie zielony, platan. Palma, oliwki, cyprys.
-drzewa owocowe: figi, wiśnie, grusze, jabłonie, leszczynę, cytrusy.
-pnącza dekoracyjne: laur, mirt, rozmaryn, bluszcz, bukszpan, róze, rośliny sezonowe chryzantemy, lilie fiołki maki.
Elementy wodne:
-staranie planowany przebieg strumieni, kanałów, formy basenów i stawów
-bardzo ważne były w tych ogrodach studnie i fontanny
-fontanny i baseny były zdobione różnymi elementami
-z rzeźb wylewała się woda
-studnie i fontanny były robione z marmuru
Elementy dekoracyjne:
-rzeźby
-cokoły, bazy, filarki podtrzymujące wazy,
-kamienne meble
-kamienne stoły, krzesła, naczynie, konsole, podpory
-kamienne baseny, misy na wodę
-kamienne ołtarzyki
-rzeźby kamienne mitologiczne i greckie
-kamienne lub brązowe rzeźby zwierząt
Ogród średniowieczny:
Opis ogrodu:
-w średniowieczu znane są ogrody klasztorne i tzw. Ogród łąkowy
-ogrody klasztorne: były formowane geometrycznie, o charakterze ideogramu, były bogate w roślinność zielarską i kuchenną, ogrody wpływały na chromanie ducha i ciała. Były podzielone na sektory, ścieżki były wyspane żwirem.
-ogród łąkowy: teren naturalnie pofałdowany, pokryty trawą, otoczony drzewami, zamieszkany przez zwierzęta, kraina wiecznej pogody, raj bez kamieni, skał.
Roślinność:
-drzewa: bobkowe drzewo, winne, cyprysy, jabłoń, grusze,
-rabaty z wysokiej roślinność: rózy, lilii, irysów, lewkonii, pod rabaty wykładano mech co zapoczątkowało ławy darniowe, były tez mury wirydarza.
Elementy wodne:
-przez trawniki przepływały strumienie wody
-występowały fontanny, studnie kamienne czy brązowe
-robiono automaty z wodą który zachwycały widza lub go śmieszyły
-różne lematy z których tryskała woda po ich uruchomieniu, oblewanie widza znienacka wodą
Elementy dekoracyjne:
-kamienne stoły, ławy darniowe
-różnokolorowa roślinność
-zwierzęta
-ścieżki pokryte były żwirem
Ogrody renesansowe:
Opis ogrodu:
-prawdziwymi ogrodami były ogrody botaników i humanistów.
-zawierały one różnorakie dobory gatunkowe roślin
Roślinność:
-w ogrodach renesansowych występowały partery kwiatowe
-4 partery były oddzielne od siebie krzyżem alei ścieżek i następnie były tez dzielne na 4.
-kwatery parteru były urządzane w dwóch rodzajach- rabatowym i ornamentalnym:
a)rabatowym- służył do wysadzania roślinami ozdobnymi do robienia bukietów itp.
b)ornamentalny- służył do jako ozdoba obsadzane były roślinami wznosząc kompozycje herbów, znaków czy napisów.
-rośliny ozdobne: lawenda, hyzop, macierzanka, rozmaryn, szałwia, majeranek, rumianek, fiołki, miętę, bazylię, pietruszkę, rutę, poziomki.
-występowały tu też trejaże, bindaże, pergole
-roślinność tioparyczna- strzyżenie roślinności
Elementy ozdobne:
-mała architektura: trejaże, bindaże, pergole, figury, strzyżone rośliny( formowane krzewy i drzewa), rzeźby, kolumny, filary, altany.
Elementy wodne:
-fontanny
-strumienie
Ścieżki były usypane żwirem, piskiem.
Ogrody humanistów:
-geometryczne, antykizujące,
-prostokątne partery
-powrót do średniowiecza - rzeźb, symboliki roślin,
-dla humanisty ogród był miejscem kultywowania roślin jaki umysłu i duszy.
-ścieżki usypane żwirem lub piaskiem.
Ogród barokowy:
Opis ogrodu:
-geometryczny, ściśle związany z budownictwem.
-podział na prtery
-dokładny dobór roślin
-ścieżki wyspane żwirem lub piskiem
-elementy wodne : fontanny, kanały wodne, stawy
Roślinność:
-zioła
-kwiaty
-rośliny cebulkowe
-roślinność była sadzone w różnych wzorach i blisko budowli
-hiacynty, irysy, narcyzy, lilie, anemony, jaskry, tulipany.
-w donicach i w gruncie były uprawiane najważniejsze rośliny cytrusy i cedry.
W ogrodach barokowych ważne tez były labirynty- forma, symbol, mit, zabawa ,związek z rytuałem religijnym, miejsce prawdziwego błądzenia, droga życia, droga pełna szatańskich zasadzek na drodze cnoty, zawiła ścieżka gry miłosnej, pachnący ziołami ogród zamknięty, przypowieść o ludzkim losie. Były robione z bukszpanu i ligustru występowały także w średniowieczu.
Ogrody Chińskie:
Opis:
-fizycznie zamknięte
-niezależne od wielkości(duże ogrody cesarskie bogatych ludzi)
-bramy-było jedno wejście ale bardzo ważne
-symboliczne podejście do wszystkiego co jest w ogrodzie (za murem widoczne drzewa)
-galerie(1,2,3 kondygnacyjne)
-fascynacja przepływem czasu, porami dnia i roku
-silny związek między sztuka ogrodowa a malarstwem
-nie ma trawników ani rabat
Elementy wodne:
-płynąca woda od wschodu do zachodu
-strumyki
-fontanny
-stawy
-studnie
-kanały wodne podziwiane z łódki podczas rejsu
-woda zajmowała więcej miejsca niż teren piaszczysty
-specjalne misy z wodą do mycia rak w ogrodach do picia herbaty
Elementy dekoracyjne:
-kamienie
-głazy
-łukowate mostki z kamienia
-murki kamienne
-drewniane konstrukcje, zadaszenia, pagody
-kamienne latarnie
-malarstwo, wykorzystanie żwiru i piasku
-kamienne ławy
Roślinność:
-miniaturowe drzewka
-strzyżone rośliny
-rośliny suchego krajobrazu
-mchy, porosty
-lotos, chryzantema, sosna, bambus
Ścieżki:
-z kamienny płyt
-płaskie
-kamienne kładki
OGÓLNIE WODA:
Woda to fundamentalny żywioł ogrodu, dający życie roślinom. Od najdawniejszych czasów te niezbędną w ogrodzie wodę starano ujmować w ozdobne formy. Tryskała w fontannach, pieniła się w kaskadach, spływała po teatrach wodnych. Oprócz ruchliwych wód tryskających swą szlachetna urodą nieruchome wody- zwierciadła. Baseny i kanały geometrycznych ogrodów, a później stawy.
*wody nieokiełznane- niewidzialna siła wody w postaci kaskad i strumieni pojawiła się w ogrodach europejskich dopiero w XVIII w. Spienione kaskady to te w których wody spadają gwałtownie i w wielkiej obfitości . Tego rodzaju kaskady tworzą wielką biała masę podobną do kapiącej kredy. Efekt ten można przedstawić na tle skały lub nieba, wywołany reket ten może ma swoje głębszy cel: wprawienie ludzkiej duszy w stan leku takiego jaki pojawia się w kontakcie z bogiem. Komponowane kaskady w ogrodach miały aranżowane brzegi, dokładnie dobieraną roślinność, ostre zmiany kierunku , skręty wody, miało symbolizować swobodę nie ujarzmionych wód. Miała tu napływać myśl o wolności, wolności człowieka wobec przeznaczenia.
*wody błądzące: są to strumienie wijące się łąka zamknięta z trzech stron a z jednej strony przylegała do morza. W ogrodach woda ta przedstawiona jest jako płynąca swobodnie z gór aż na równinę gdzie znajduje się ogród gdzie wije sie niezdecydowanymi lukami przez lakę usianą kwiatami i otoczoną pawilonami.
*wody podróży: są to wody jako miłosna przemiana. Na dużym basenie o potężnych wymiarach byłą robiona na środku wyspa dotarcie na nia czyli przepłynięcie do niej z brzegu maiło charakter wody podróżującej, gdy już dotarło się tam w tym nowym miejscu wszystko przemieniało się w postać bajki wschodniej.
*wody ujarzmione: były one ujarzmione przez humanistów, odrodzeniu epoki w swym poszukiwaniu mądrości odkryli na nowo i rozwinęli wiedz ę fizyczną. Woda wraz z ogniem i powietrzem była podstawowym żywiołem przywoływanym przez te uczone umysły do ich ogrodów. Czyniono tak aby zadziwić oglądających ludzi pospolitych, którzy żyją nie myśląc o przeznaczeniu świata. Groty z których tryskają wody , różne rzeczy ruchome i wszelkiego rodzaju ruchy, woda może tworzyć muszle rzeźby, itp... W baroku woda była rodzajem oczarowania.
*zwierciadła wody: W tafli wody można zobaczyć odbicie nieba, chmur gwiazd, odbicie w wodzie kojarzyło się ze sztuką odtwarzania świta, spojrzeniem skierowanym do wew. Siebie, poszukiwaniem siebie, nie tylko w samym lustrze wody ale i w naturze. Ogród ofiarując nam zwierciadła wody ułatwia powrót do siebie samych.
*wody poetyckiego natchnienia: miejsce nad wodą , gdzie naga skała, muszle, piasek, i otoczaki wydawały się znaczyć odwieczną praca wody, służyło medytacji. Było to miejsce błogosławione, rozpraszające troski dnia codziennego zachęcające do pogłębienia i refleksji. Woda w której kapią się muzy pozwala zapomnieć ziemskie złudzenia, otwiera umysł na przyjęcie odwiecznych idei.
GROTY: groty w ogrodach pojawiły się w starożytności wtedy chowały się tam bóstwa. W grotach pojawiały się nie tylko ozdoby, rzeźby o skomplikowanych symbolicznych programach lecz także figury -automaty hydrauliczne poruszane za pomocą wody, udowadniały one moc wody zdolnej wszystko ożywić. Nowożytne groty miąły stanowić ziemie w której powstaję życie.
Natura: w Xviii wieku powrócono do geometrycznych kształtów, do nieokiełznanej natury. Szukano nowych inspiracji we Włoszech w ogrodach bujnej przyrody, pochłaniającej architekturę, posągi. Zakładanie parków stało się modą, par stawała się literackim zapisem , biografią sentymentalną właściciela, zwierciadłem dyskusji, znawców, miłośników i uczonych botaników,
Ogrody poetów: kontakt z naturą ma koić oko dusze, słuch, smak, zapach dotyk, porządek natury ma doświadczyć harmonia myśli.. Postawa wobec natury to entuzjazm rodzaj estetycznego uniesienia się w którym dusz doznaje zespolenia z wszechświatem.