Podstawowe hasła epoki i ich odbicie w literaturze.
Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
Sciaga.pl > Prace
> Pozytywizm >
Home | Reklama | Info
| Mail
Gdzie Cz@T ???
Gdzie jestSciaga.pl
?
Podstawowe hasła epoki
i ich odbicie w literaturze.
kategoria: J.polski
zakres: Pozytywizm
dodano: 1999-08-17
Powstanie
styczniowe zakończyło okres wielkich zrywów narodowowyzwoleńczych.
Naród polski, wykrwawiony i zniechęcony kolejnymi klęskami zbrojnych
wystąpień przeciwko zaborcom, potrzebował innego programu
politycznego. Nowe ideały musiały zostać oparte na nowych zasadach.
Młode pokolenie sformułowało swoje poglądy, opierając się na dwóch
podstawowych postulatach: pracy organicznej i pracy u podstaw.
Pozytywiści walczyli również o równouprawnienie kobiet i asymilację
mniejszości narodowych (szczególnie Żydów). Emancypacja
kobiet związana jest z przemianami społecznymi oraz politycznymi w
Europie. Nie bez wpływu na postulaty równouprawnienia kobiet
pozostawały również zmiany w świadomości ludzi żyjących w drugiej
poł. XIX wieku. Coraz powszechniejsza zasada tolerancji dla innych
wierzeń i przekonań spowodowała, że w programie pozytywistów
znalazło się także miejsce dla postulatów kobiet. Domagały się one
równouprawnienia, czyli umożliwienia im zdobycia wykształcenia na
wyższych uczelniach, ułatwień w zdobywaniu godnej pracy i równych z
mężczyznami zarobków, zwiększenia samodzielności intelektualnej i
obyczajowej. Podobne przemiany następowały także w sferze
świadomości narodowej. Tolerancja dla mniejszości narodowych i
religijnych wydawała się logicznym następstwem faktu, że
społeczeństwo polskie było wielonarodowościowe. Szczególny nacisk
kładziono na asymilację Żydów, czyli dążenie do integracji ludności
żydowskiej z polską. Pozytywiści chcieli, by Żydzi czuli się w
Polsce Polakami żydowskiego pochodzenia, a nie przybyszami czy
intruzami. Podobnie było z mieszkającymi na ziemiach polskich
Niemcami, którzy często stawali się obiektami demonstrowanej wobec
nich niechęci, ksenofobii czy nienawiści. Postulat pracy
organicznej wywodzi się z teorii H. Spencera, który wskazywał
analogie między organizmem społecznym, a żywym organizmem.
Pozytywiści uważali, że społeczeństwo polskie jest właśnie takim
organizmem, a każdy człowiek stanowi odpowiednik jakiegoś organu. By
cały organizm był silny i zdrowy, silne i zdrowe muszą być wszystkie
jego organy. Tak więc organicznicy postulowali unowocześnienie
przemysłu, handlu, rolnictwa i całej gospodarki kraju, bowiem tylko
mocny ekonomicznie naród może myśleć o odzyskaniu niepodległości.
Rolnictwo czy przemysł traktowane były jako poszczególne organy, ich
sprawność miała decydować o sprawności i potędze przyszłej Polski.
Podstawy pracy organicznej zostały sformułowane między innymi w
"Szkicu programu w warunkach obecnego rozwoju społeczeństwa" B.
Prusa. Z kolei postulat pracy u podstaw kładł nacisk na
konieczność należytego wykształcenia i oświecenia wszystkich grup
społecznych, traktowanych jako równoprawne organy jednego organizmu.
Ponieważ wieki ucisku i prześladowań szczególnie negatywnie odbiły
się na warstwie chłopskiej, pozytywiści głosili postulat
podniesienia oświaty ogólnej i zawodowej wśród tej najbardziej
nieświadomej swej roli społecznej grupy. Warstwy "oświecone", a więc
inteligencja, miałyby w myśl tego programu krzewić wśród ludu
świadomość narodową, uczyć chłopów organizowania się w ramach
samorządów gminnych, kółek rolniczych i sądownictwa, walczyć z
analfabetyzmem, dbać wreszcie o poprawę warunków życiowych tych,
którzy żyją w nędzy. Takie postulaty sformułował m.in. czołowy
twórca programu polskiego pozytywizmu - Aleksander Świętochowski w
"Pracy u podstaw". Konsekwencją założeń pracy u podstaw i
pracy organicznej stało się realizowanie ich założeń w literaturze.
Twórcy chętnie sięgali do tematyki ciężkiego losu chłopa i trudnego
życia na wsi ("Szkice węglem" Sienkiewicza, "Antek" Prusa czy poezja
Konopnickiej: "Wolny najmita", "A jak szedł król na wojnę..." oraz
"Na fujarce"). Bardzo często problematyka wsi ukazywana była przez
pryzmat krzywdy dziecka ("Jamioł" i "Janko Muzykant" Sienkiewicza
czy "Tadeusz" Elizy Orzeszkowej). Wielu twórców ukazywało też
nierówności panujące w mieście, wyzysk robotników czy trudne i
ciężkie życie biedoty ("Lalka", " Kamizelka" i "Katarynka" Prusa,
"Nasza szkapa" Konopnickiej, "A.. B.. C.." Orzeszkowej). Do tematu
antysemityzmu sięgnęła Maria Konopnicka w "Mendlu Gdańskim", mówiąc
o konieczności integracji mniejszości narodowych z Polakami.
Wreszcie "Nad Niemnem" to wielka pochwała podstawowego elementu
pozytywistów polskich - pracy.
Autor: Nieznany
Ocena : 0.0
oceń
prace:
1 2 3 4 5 6
Home | Reklama | Info
| Mail
Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka
Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved Sciaga.pl
2000
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
hasĹa polskiego pozytywizmu i ich realizacja w literaturze (2)motywy biblijne i ich funkcje w literaturze późniejszych epo6 7 Podstawowe narzedzia propagandowe i ich zastosowaniaTwËrczoĂd poszczegËlnych autorËw (zarys biografii, najwaÂŹniejsze dzie a, Ăwiatopogl d wobec zjawiskMotywy biblijne i ich funkcje w literaturze późniejszych~71FPodstawowe zasady i warunki ich praktykowania w organizacjiPodstawowe prÄ
dy epoki realizm i naturalizmGatunki literackie Pozytywizmu uzasadnienie ich ĹźywotnoĹci tendencjami epoki (takĹźe ich charakterspis literatury podstawy chemiiwiÄcej podobnych podstron