plik


’ž PATOBIOCHEMIA NOWOTWORÓW Prof. zw. dr hab. med. Lech TorliDski Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej ZakBad Biochemii Klinicznej i Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu  Oby mi Bóg daB sBowo odpowiednie do my[li, a my[li godne tego co mi dano Ksiga Mdro[ci 7,15 NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD Komórki nowotworowe: nš To zmienione komórki naszego organizmu; nš Inne receptory bBonowe; nš Powstaj codziennie u ka|dego z nas, ale s rozpoznawane i fagocytowane; nš Choroba nowotworowa-dlaczego? NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD KLINICZNIE dzielimy nowotwory na: AAGODNE i ZAOZLIWE (RAK) Wczesna diagnoza RAKA szans na wyleczenie NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD MARKERY NOWOTWOROWE: nš Brak 100% czuBo[ci diagnostycznej [prawidBowe lub nieoznaczalne st|enie markera NIE WYKLUCZA podejrzenia guza]; nš Ocena postpu/cofania ch.neo; nš Monitorowanie skuteczno[ci terapii; nš Szybkie wykrycie wznowy [kolejne kontrole] nš Potwierdzenie wstpnej diagnozy. NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD Najcz[ciej RAK: u KOBIET: u M{CZYZN 1/.piersi1/.pBuc 2/.j. grubego 2/.j. grubego 3/.pBuc 3/.prostaty Wczesna diagnoza RAKA szans na wyleczenie: nš Ch.Nowotworowa - objawy somatyczne i psychiczne. nš Niekorzystne skutki psychologiczne rozpoznania raka! nš Wynik jest wBasno[ci pacjentów, ale lekarz powinien informowa ich o rozpoznaniu i szansie wyleczenia w ten sposób, aby nie doszBo do zaBamania psychicznego chorych!!! PATOBIOCHEMIA NOWOTWORÓW NEO  PATOBIOCHEMIA NOWOTWORÓW RAK PROSTATY Prof. zw. dr hab. med. Lech TorliDski Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej ZakBad Biochemii Klinicznej i Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu  Oby mi Bóg daB sBowo odpowiednie do my[li, a my[li godne tego co mi dano Ksiga Mdro[ci 7,15 NOWOTWORY Copyright: prof. Lech Torlinski MD,PhD Najcz[ciej RAK: u KOBIET u M{CZYZN 1/.piersi1/.pBuc 2/.j. grubego 2/.j. grubego 3/.pBuc 3/.prostaty Wczesna diagnoza RAKA szans na wyleczenie nš Ch.Nowotworowa - objawy somatyczne i psychiczne. nš Niekorzystne skutki psychologiczne rozpoznania raka! nš Wynik jest wBasno[ci pacjentów, ale lekarz powinien informowa ich o rozpoznaniu i szansie wyleczenia w ten sposób, aby nie doszBo do zaBamania psychicznego chorych!!! NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: nš Wzrost st|enia androgenów’! wzrost ekspresji receptorów androgenowych ’! rak stercza (AdCaPr); nš Spadek st|enia androgenów’! brak raka stercza (AdCaPr); nš U kastratów ’! brak raka stercza (AdCaPr); NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: Torlinski 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: nš Wiek pacjenta-po 65 r.|. AdCaPr stanowi 60-70% chorób stercza; nš Wysokokaloryczna, tBusta dieta; nš Spo|ywanie du|ych ilo[ci czerwonego misa. Chroni przed AdCaPr antyoksydanty: nš Polifenole (zielona herbata, czerwone wino); nš Likopeny (pomidory); nš Flawonoidy (ro[liny strczkowe); nš Selen, vit.A, vit.C, vit.E, vit.D, aspiryna. NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: Torlinski 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: nš U krewnych pierwszego stopnia chorych z AdCa wystpuje 2.5 razy cz[ciej rak prostaty; nš Obci|enie rodzinne, to 10 lat wcze[niej screening od 40 r.|. corocznie; " NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: Torlinski 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania screeningowe zdrowych m|czyzn: nš Powy|ej 50 roku |ycia PSA corocznie! nš Warto[ referencyjna od 0 do 4.0 ng/mL sur.; nš Zakres warto[ci PSA zale|nie od wieku: qš Do 49 lat: od 0 do 2.5 ng/mL qš 50-59 lat: od 0 do 3.5 ng/mL qš 60-69 lat: od 0 do 4.5 ng/mL qš Powy|ej 70 lat: od 0 do 6.5 ng/mL " NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: Torlinski 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania screeningowe zdrowych m|czyzn (cd): nš Rocznie AdCaPr u 3 tysicy m|czyzn! nš Lk przed ewentualnym rozpoznaniem raka! nš Warto[ referencyjna od 0 do 4.0 ng/mL sur.; nš Przebadano kilkaset m|czyzn, bez objawów schorzeD urologicznych, w wieku 40-80 lat: qš u 97% PSA w granicach od 0 do 4.0 ng/mL; qš u 3% PSA powy|ej 4.0 ng/mL, w tym: nš PoBow (50%)stanowili m|czyzni z BPH; nš Trzeci cz[ (37%) m|czyzni z AdCaPr!!!; nš Pozostali (13%) m|czyzni bez zmian narzdowych. NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania skreeningowe zdrowych m|czyzn 5/. Frakcje t PSA i f PSA tPSA fPSA nš Gdy t PSA ‘!100ng/mL AdCaPr to prawdopodobnie s ‘!‘!‘! “!10% ju| przerzuty do ko[ci tPSA (bóle ko[ci i krgosBupa, chory podpiera si lask) BPH ‘! ‘!25% tPSA NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania screeningowe zdrowych m|czyzn 5/. tPSA i fPSA 6/. Badanie urologiczne gruczoBu sterczowego: nš Wielko[; nš Powierzchnia; nš Konsystencja; nš Bolesno[. NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania skreeningowe zdrowych m|czyzn 5/. tPSA i fPSA 6/. Badanie urologiczne 7/. TR-USG: nš Wiarygodna ocena wielko[ci gruczoBu; nš Obliczanie PSAD (stosunku st|enia PSA do objto[i gruczoBu krokowego) NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania screeningowe zdrowych m|czyzn 5/. tPSA i fPSA 6/. Badanie urologiczne 7/. TR-USG 8/. Biopsja gruczoBu sterczowego: nš Transrektalna; nš 6 nakBu w Polsce (sporo biopsji chybionych i wyników faBszywie ujemnych); nš 20-24 nakBu w USA; nš 1-2% [miertelnych powikBaD po biopsji. NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania skreeningowe zdrowych m|czyzn 5/. tPSA i fPSA 6/. Badanie urologiczne 7/. TR-USG 8/. Biopsja gruczoBu sterczowego 9/. Scyntygrafia ko[ci: nš Gdy s ju| przerzuty raka do ko[ci, rezygnujemy z prostatectomii i chorych leczymy zachowawczo (hormonalnie). NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania skreeningowe zdrowych m|czyzn 5/. tPSA i fPSA 6/. Badanie urologiczne 7/. TR-USG 8/. Biopsja gruczoBu sterczowego 9/. Scyntygrafia ko[ci 10/. Radykalna prostatectomia: nš Najcz[ciej kryzys w 3 roku po operacji, wznowa i [mier; nš Retrospektywnie- s dwie ró|ne populacje chorych, których dotychczas za |ycia nie potrafimy odró|ni: nš 15% o szybkim przebiegu klinicznym (rak przekracza torebk gruczoBu, przerzuty i AdCaPr przyczyn zgonu) nš 85% o wolnym przebiegu klinicznym (rak nie przekracza torebki gruczoBu i  starsi panowie umieraj wraz z AdCaPr z innej przyczyny). NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania skreeningowe zdrowych m|czyzn 5/. tPSA i fPSA 6/. Badanie urologiczne 7/. TR-USG 8/. Biopsja gruczoBu sterczowego 9/. Scyntygrafia ko[ci 10/. Radykalna prostatectomia 11/. Radioterapia i powikBania: nš Radioterapia bardzo obci|ajca (wolne rodniki i uszkodzenia popromienne zdrowych komórek, kontrole liczby neutrocytów); nš PowikBania: nietrzymanie moczu i cigBe zapalenia, bezpBodno[, impotencja, zrosty. NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania skreeningowe zdrowych m|czyzn 5/. tPSA i fPSA 6/. Badanie urologiczne 7/. TR-USG 8/. Biopsja gruczoBu sterczowego 9/. Scyntygrafia ko[ci 10/. Radykalna prostatectomia 11/. Radioterapia i powikBania 12/. Monitorowanie terapii: nš Marker nowotworowy PSA; nš Utrzymujcy si wzrost st|enia PSA wskazuje na nieskuteczno[ leczenia i progresj raka; nš Sukces leczniczy to spadek warto[ci PSA do zera! Warto[ PSA porównujemy z poprzednimi wynikami tego pacjenta, a nie z warto[ciami referencyjnymi dla populacji!!! nš Ponowny wzrost warto[ci PSA-to WZNOWA (bardzo wczesny sygnaB, przed objawami klinicznymi). nš Monitorowa minimum 5 lat! NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski 1/. Patomechanizm gruczolakoraka prostaty: 2/. Czynniki ryzyka AdCaPr: 3/. Wywiad rodzinny: 4/. Badania screeningowe zdrowych m|czyzn; 5/. t PSA i f PSA; 6/. Badanie urologiczne; 7/. TR-USG; 8/. Biopsja gruczoBu sterczowego; 9/. Scyntygrafia ko[ci; 10/. Radykalna prostatectomia; 11/. Radioterapia i powikBania; 12/. Monitorowanie terapii. NEO-RAK PROSTATYCopyright: prof. Lech Torlinski Marker nowotworowy PSA: nš Enzym glikoproteinaza serynowa; nš Wystpowanie u m|czyzn i mniej u kobiet; nš Warto[ referencyjna: poni|ej 4ng/mL surowicy; nš Wzrasta st|enie w surowicy u m|czyzn: po ejakulacji, po badaniu palpacyjnym, po biopsji, BPH, AdCaPr; nš Znaczenie diagnostyczne t PSA i f PSA; nš Gdy t PSA powy|ej 100ng/mL to przerzuty do ko[ci; nš TAK-badania przesiewowe w kierunku AdCaPr; nš TAK-monitorowanie terapii (sukces-spadek do zera); Warto[ PSA porównujemy z poprzednimi wynikami tego pacjenta, a nie z wart. refer. dla populacji!!! nš Ponowny wzrost-to WZNOWA PATOBIOCHEMIA NOWOTWORÓW DZIKUJ ZA UWAG

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
11 Patobiochemia nowotworow rak piersi
11 Patobiochemia nowotworow rak jelita grubego
11 Patobiochemia nowotworow markery nowotworowe
11 Patobiochemia nowotworow walka z rakiem
ROZDZIAŁ 10 Dziedziczny rak prostaty
jak w 90 dni pokonalem raka (rak, nowotwĆ³r, choroba nowotworowa)
11 05 zywienie w nowotworowej
11 Nowotwory endokrynne
rak jajnika rak sutka nowotwory trofoblastu
11 (311)
ZADANIE (11)

więcej podobnych podstron