OSOBOWOŚĆ PARANOICZNA
Uważa się, że we wczesnym okresie młodości dana osoba przeżyła silne poczucie krzywdy. Reagowała tak na określone wydarzenie. Nadwrażliwość na punkcie własnej osoby - sensytywność. Przejawia się u niej dążenie, aby zlikwidować to poczucie krzywdy, ale najpierw następuje uogólnienie np. wszyscy są źli, wszyscy mnie krzywdzą dlatego ja będę walczyć o sprawiedliwość. Motorem działania tej osoby jest walka o sprawiedliwość dla siebie i otoczenia. Osoby takie nazywamy pieniaczami.
Brak tolerancji na krytykę i niepowodzenie. Mają skłonność do nieksztalconego spostrzegania rzeczywistości i wypaczania faktów. Nawet gdy ktoś się zwraca uprzejmie i z sympatią do takiej osoby, to ona uważa, że jest to fałszywe, wrogie i pogardliwe. Nadmierne poczucie własnej wartości. Osoby takie mają poczucie wyjątkowości i nieomylności. Wysokie aspiracje i wywyższanie się. Otoczenie tego nie toleruje i wtedy osoba taka znów odczuwa wrogość, co pogłębia poczucie krzywdy. Są bardzo podejrzliwe (bardzo co do wierności partnera). Lubią zbierać „haki” na innych. W sposób wytrwały realizują cele. Gdy napotkają na przeszkody stają się agresywni, stosują metody szantażu. Mają fanatyczną skłonność do obrony własnych praw i idei. Stają się agresorami w stosunku do otoczenia. Bardzo łatwo się obrażają i nie mają skłonności do wybaczania, są bardzo pamiętliwi. Są bardzo wyraźnie nietolerancyjni dla innych. Bardzo wytrwale walczą o swoje cele itp. Uważając się za potencjalne ofiary same stają się agresorami. Lubią zbierać informacje na temat innych aby móc to kiedyś wypomnieć. Trudno odróżnić osobowość paranoiczną od paranoi.
WYKŁAD VIII
OSOBOWOŚĆ SCHIZOIDALNA
Charakteryzuje się wyraźną tendencją do izolowania się od społeczeństwa. Brak skłonności do wyrażania uczuć i wchodzenia w kontakty emocjonalne z innymi. Osoby takie są bardzo ostrożne i zdystansowane.
Brak syntonii - określenie psychopatologiczne odpowiadające empatii. Odporność na wpływy środowiska. Są to osoby bardzo indywidualne i niekiedy ich zachowania są uważane za ekscentryczne, nieadekwatne. Mają swoją własną, irracjonalną hierarchię wartości. Mają skłonność do introspekcji -wewnętrzna analiza oraz do autyzmu (ucieczki w wewnętrzny świat). Postawy lękowe i ucieczkowe. Może tu pojawić się psychoza psychofreniczna. Skłonności do fantazjowania.