pracy
c) obniżenie poczucia poziomu osiągnięć. Może też pojawić się pozorne poczucie wzrostu osiągnięć wynikające z przedmiotowego traktowania innych (stan krótkotrwały, prowadzi do nasilenia się objawów syndromu, pojawienia się wyczerpania emocjonalnego: skłonność do irytacji, gniew, brak koncentracji, sztywność myślenia, cynizm)
• fazowy model syndromu burnout
3. Model wypalenia się zawodowego C. Noworola i T. Marka
• komplementarny charakter modelu - oparty na
koncepcji Masłach i Golembiowskiego
• Założenia modelu:
- każda jednostka ma indywidualny wzór procesu wypalenia: w danym momencie można ją scharakteryzować na określonym stopniu rozwoju syndromu
- każda jednostka może zostać przyporządkowana do gnipy osób znajdujących się na takim samym poziomie rozwoju wypalenia
- progresywny charakter syndromu
• 4 stopnie procesu wypalenia się Etap A - faza I; dotyczy ludzi niewypalonych
Etap B - faza II, III, V; dot. osób nisko wypalonych
Etap C - faza IV, VI, VII; dot osób umiarkowanie wypalonych
Etap D - faza VIII; doi osób wypalonych
4. Koncepcja skutków wypalenia się zawodowego J. Howarda, D. ( unninghama i P. Rechnitzera
• w opisie wypalenia się zawodowego posługują się prawem Yerkesa - Dodsona —> efektywność nie jest liniową funkcją intensywności aktywacji. Efektywność wzrasta do pewnego natężenia aktywacji, po czym maleje (zależność: kształt litery U)
• wypalenie się pracownika - po przekroczeniu poziomu optymalnego obciążeiua ze strony pracy (i przy dalszym jego wzroście). Druga strona U-kształtnej zależności: zbyt mała presja wywierana przez pracę powoduje obniżenie jej efektywności (marazm).
• Sfera optymalnego obciążenia stresem w pracy i optymalny poziom jej wykonania: między marazmem i wypaleniem
• Przyczyny syndromu:
a) frustracja z powodu braku sukcesu zawodowego
b) wielorakość interakcji dotyczących problemów innych ludzi
c) silna potrzeba zachowania profesjonalnego image u - osoby pomagające innym z racji swoich zawodów muszą ukiywać swoje własne słabości, obawy, bo inni ludzie potrzebują ich wsparcia
5. Integracyjny model stresu (Mathena)
stworcony na podstawie wyżej wymienionych
modeli
• elementy:
1) wymagania wewnętrzne i zewnętrzne (stresor)
2) ocena poznawcza wagi wymagań, adekwamości wyboru sposobów radzenia sobie ze stresem
3) reakcja na stres
• stanowi podstawę opracowania integracyjnego modelu radzenia sobie ze stresem (oba modele spotkały się z krytyką i dyskusją teoretyków stresu psychologicznego)