59202

-logika prawa powinna opierać się na logice rynku (homo iuridicus = homo oeconomicus), ponieważ w obu dziedzinach dominującym motywem działań ludzkich jest motyw maksymalizacji zysku

-zdaniem R. Posnera większość ludzi, z wyjątkiem dzieci i idiotów ©, kieruje się zasadą maksymalizacji korzyści (the principle of wealth maximization)

-Posner dodatkowo zaznacza, że mimo wszystkich swoich wad, to właśnie analizy ekonomiczne dostarczają w naukach społecznych najbardziej adekwatnych modeli eksplancyjnych i najbardziej obiecujących narzędzi racjonalizacji procedur tworzenia i stosowania prawa

-teoria ta ma licznych przeciwników, którzy wysuwają następujące kontrargumenty:

>    oparcie prawa na zasadzie maksymalizacji korzyści może prowadzić do wynaturzeń moralnych prawa

■ np. wprowadzenie niewolnictwa może być korzystne z punktu ekonomicznego

>    trudność w ocenie niektórych czynników mających wpływ na prawo w kategoriach opłacalności i nieopłacalności

• nie można miarą pieniądza oceniać, np. ludzkiego życia -wyróżniamy następujące kryteria racjonalnego wyboru:

a)    kryterium Pareto (optimum w sensie Paretoł - ma miejsce wówczas, gdy nie jest możliwa taka realokacja zasobów, która zwiększy dobrobyt ekonomiczny pewnej jednostki bez jednoczesnego zmniejszenia dobrobytu innej jednostki

-np. X - posiada zasób Chleba, Y - posiada zasób wody; X i Y zaczynają wymianę dóbr, które każde z nich bardzo potrzebuje; na początku X będzie skłonny dać dużo chleba w zamian za wodę i Y będzie skłonny dać dużo wody za chleb. W miarę zaspokojenia potrzeb ich skłonność poświęcania własnego dobra w zamian za drugie będzie maleć. Optimum Pareto zostanie osiągnięte wtedy, gdy X będzie sobie życzyć za kromkę chleba coraz więcej wody i kiedy Y za szklankę wody będzie życzył sobie coraz więcej chleba

b)    kryterium Kaldora & Hicksa (efektywność Kaldora-Hicksał - rozwiązanie jest efektywne, gdy w wyniku jego zastosowania jeden podmiot zyskuje więcej niż traci inny, a jednocześnie istnieje sposób kompensacji strat przez podmiot zyskujący na rzecz podmiotu tracącego

c)    kryterium Coase'a - kierowanie się kryterium „idealnego kontrahenta" (czyli takiego, który za dane dobro oferuje jak najwięcej innych dóbr)