54612

VI. POSTĘPOWANIE DOWODOWE. ŚRODKI DOWODOWE bliższość w dowodzie - przeważnie przysługiwała pozwanemu, chyba że schwytano go na gorącym uczynku

przysięga własna - składana tylko osobiście przez stronę (mającą bliższość w dowodzie) -zeznanie z powołaniem się na Bogai krzyż święty; oczyszczająca - składał ją pozwany; oskarżająca - składał ją powód

przysięga ze wspólprzysiężnikami - współprzysiężnicy nie składali przysięgi, a jedynie potwierdzały przysięgę strony; liczba współprzys. 2-72; nie mogli być nimi infamisi i osoby skazane za krzywoprzysięstwo

świadkowie - składali zeznania w formie przysięgi, dla ważności świadectwa wymagano 2-3 świadków, świadkiem mogła być osoba wolna pos. odp. majątek (nie kobiety i dzieci, nie krzywoprzysi ężcy)

dokumenty - publiczne - sporządzane przez upoważnione osoby urzędowe, niepodważalne co do treści i autentyczności; prywatne - sporządzane ręką prywatną i przy świadkach; podważalna moc dowodowa

świadectwa urzędowe - obdukcja zwłok, opinia rzeczoznawcy, sprawozdania woźnych z wizji lokalnych

ordalia (iudicia Dei, sądy boże) - środek dowodowy oparty na przeświadczeniu ludzi, że najlepiej rozstrzyga sprawę bezpośredni sąd Boży - Bóg nie dopuści do krzywdy niewinnego; ordalia dopuszczane były już w leges barbarorum, zabronione przez Innocentego III w 1215 na soborze laterańskim

ordalia jednostronne - próby zimnej i gorącej wody, poświęconego kęsa clileba i sera, komunii, rozpalonego żelaza i marów, losowanie ordalia dwustronne - próba krzyża i pojedynek

próba zimnej wody - związywano oskarżonego i wizucano do wody - jeśli tonął, uznawano go za niewinnego

próba gorącej wody - widadano gołą rękę do kociołka wrzącej wody i wydobywano przedmiot - brak oparzeń = brak winy

próba losowania - odwoływała się do ręki Boskiej, która kieruje przeznaczeniem

próba poś-w ięconego kęsa sera i chleba / próba komunii - przełknięcie bez zakrztuszenia

się poświęconych pokarmów

próba rozpalonego żelaza - przeniesienie w rękach rozpalonego żelaza przez 3-10 kroków, lub przejście po rozżarzonych lemieszach - w wypadku upuszczenia przedmiotu lub ominięcia lemieszy - sprawa była prezegrana, pozostali jeśli nie mieli bąbli po trzech dniach (byli ten czas związani), wygrywali sprawę

próba marów — oskarżony o zabójstwo trzykrotnie obchodził zwłoki na kolanach, calow^rać je za każdym razem, wywoływać nazwisko zabitego i składać przysięgę swojej niewinności -jeśli rany ofiary się nie zmieniły, to oskarżony niewiimy

próba krzyża - strony stawały pod krzyżem z podniesionymi rękami, kto wcześniej je opuścił - przegrywał

pojedynek - najpopularniejszy - wiadomo o co chodzi

VII. NAGANA WYROKU

nagana wyroku — występowała z nią strona niezadowolona, lub jakakolwiek osoba uczestnicząca w postępowaniu sąd., musiała zawierać zarzut, że proponujący jego treść świadomie zlania! prawo, przedstawiano projekt sw^rojego wyroku