59253

g)    Trójpodział władz - ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza ma służyć zagwarantowaniu wolności

h)    Istotny dwuizbowy parlament

i)    Odrzucenie zasady równości wobec prawa; wolność źródłem postępu i rozwoju

4.    Jan Jakub Rousseau (1712-1778)

a)    W rozważaniach odwołuje się do czynników irracjonalnych: uczucia, wiary, intuicji, apelu do serca

b)    Demokracja polityczna - suwerenna władza ludu, polegająca na prawie każdego członka społeczeństwa do współuczestniczenia w działaniach decydujących o jego losie

c)    Wrodzona dobroć człowieka; współczesne społeczeństwo gwałci naturalne przymioty

d)    Stan natury przedrefleksyjny i przedmoralny; życie w społeczeństwie uniemożliwia rozwój przyrodzonych instynktów i deformuje w kierunku egoizmu, próżności, zachłanności; siły przyrody zmusiły do tworzenia skupisk

e)    Własność prywatna spowodowała wiele nieszczęść, ale jest przejawem nieustannego rozwoju społecznego

f)    Konsekwencją powstania własności prywatnej powołanie do życia społeczności politycznej

g)    Nieodzowne usunięcie skrajnej nędzy i ucisku ale likwidacja despotyzmu

h)    Forma organizacji społecznej powinna zapewniać każdemu wolność a zarazem dobrodziejstwa płynące ze wspólnego bytowania

i)    Umowa społeczna - wszyscy przekazują pozostałym członkom społeczeństwa swe naturalne prawa i dobra, aby następnie otrzymać je w postaci praw cywilnych

j)    Ideałem niewielka republika, w której wszyscy mogliby ustanawiać i stosować prawa - demokracja bezpośrednia

k)    Przeciwnik rządów reprezentacyjnych - prowadzą do oddzielenia funkcji władczych od ludu, łączą się z korupcją i zawsze gwarantują przewagę arystokracji i bogaczom

l)    Przeciwnik podziału władz - suwerenność niepodzielna

m)    Ale demokracja bezpośrednia zbyt doskonała dla ludzi - najlepszy rząd arystokratyczny, który kształtowany jest w drodze wyboru spośród najmądrzejszych obywateli, nie akceptuje dziedzicznej arystokracji

n)    Społeczeństwo wolne od jaskrawych różnic ekonomicznych - państwo ma możliwość ingerowania w stosunki własnościowe

5.    Socjalizm utopijny: Meslier, Morelly, Mably

a)    Wizje społeczeństwa egalitarnego, opartego na mechanicznej równości

b)    Jean Meslier