II RP
-3 sierpnia 1922 r ustawa o Najwyższym Trybunale Administracyjnym (NTA) -wzorowana na ustawie z 1875 r o Wiedeńskim Trybunale Administracyjnym . Skład NTA miał być wyłącznie fachowy , uprawnienia kasacyjne , które określała klauzula generalna.
- niższe instancje -z braku wykształconej kadry i problemów finansowych utrzymano sądownictwo administracyjne pozaborcze na ziemiach zabont pruskiego . Nigdy nie doszło do rozbudowy i ujednolicenia niższych instancji-istniał model jednoinstancyjny ( austriacki )na ziemiach zaboru rosyjskiego i austriackiego oraz 3 stopniowy na ziemiach byłego zaboru pruskiego .Organizacyjnie połączone były na szczeblu NTA .
NTA :
-skład:- pierwszy prezes , prezesi izb oraz sędziowie . Mianowani na wniosek premiera przez prezydenta . Wszyscy członkowie mieli posiadać wykształcenie prawnicze, a połowa kwalifikacje sędziowskie .
-właściwość - określała klauzula generalna -kontrola legalności aktów administracyjnych wydawanych przez organy administracji rządowej i samorządowej , z wyjątkiem spraw przekazanych ustawowo sądom powszechnym .mianowania na publiczne urzędy i stanowiska, reprezentacji państwa za granicą , działań wojennych , spraw dyscyplinarnych , decyzji wydawanych na zasadzie swobodnego uznania .
Skargę można było wnieść dopiero po wyczerpaniu drogi odwoławczej -administracyjnej. Termin wniesienia skargi wynosił 2 miesiące od jej doręczenia . Wyroki Trybunału były ostateczne .Trybunał mógł zaskarżoną decyzję utrzymać w mocy , lub uchylić całkowicie lub częściowo .
Niższe instancje:
Były zabór pruski:
1) Wydziały Powiatowe ( miejskie )-1 instancja
2) Wojewódzkie Sądy Administracyjne ( Poznań , Katowice , Toruń) -II instancja
3) Najwyższy Trybunał Administracyjny w Warszawie .