- przymusowa (izolacja członków od społeczeństwa, wymaganie określonych zachowań od członków pod rygorem użycia przymusu fizycznego) -> więzienia, jednostki wojskowe
- utylitarne ( określone korzyści członków, uczestnictwo dobrowolne) przedsiębiorstwa
Ekologia organizacji:
- organizacje istnieją w niszach gdzie są pewne zasoby
- ciągła gotowość rywalizacji o zasoby w niszy
- gdy nisza zostanie wyeksploatowana organizacja umiera
zagęszczenie niszy - liczba organizacji zajmujących niszę poziom zasobów w niszy = poziom niszy
Wewnętrzna dynamika organizacji:
- system nieformalny (to znaczy. Ze oprócz więzi zawodowych powstają również więzi towarzyskie w organizacji)
- władza i konflikt ( hierarchia sprawia. Ze władza jest rozdysponowana nierówno, a więc powstaje konflikt)
- zadania i technologia (rodzaj zadań i technologia mają wpływ na strukturę organizacji, gdy organizacja zajmuje się usługami, hierarchia ulega rozluźnieniu)
- sprawowanie kontroli ( dla organizacji utylitarnej - motywowanie poprzez płace
dla dobrowolnej - nie potrzeba motywatora, ludzie robią to społecznie)
- kultura organizacji (ludzie zatrudnieni w organizacji wraz z ich zachowaniami a także wyobrażeniem o świecie)
Sposoby patrzenia na organizacje oraz badania socjologii w tych sferach:
- mezzo
analiza struktur organizacji analiza procesu decyzyjnego kadra kierownicza i jej rola -mikro
wydajność pracy
wzrost stopnia identyfikacji z organizacją -makro
analiza organizacji jako systemu
Inne perspektywy w teorii organizacji:
- modernistyczna
(organizacja to system otwarty, organizacja postrzegana jak maszyna . a ludzie to „trybiki")
- symboliczna - interpretująca
( podejście ilościowe, utożsamiana ze szkołą kultury organizacyjnej. rzeczywistość jest obiektywizowana, a nie obiektywna, organizacja to jej kultura)
- postmodernistyczna
(związana z krytyczną teorią organizacji, szkołą procesów pracy; należy wykryć anachronizmy w funkcjonowaniu organizacji i próbować patrzeć na nią z innych punktów widzenia)
Współcześnie możemy mówić o powstawaniu organizacji postindustrialnych
PORÓWNANIE ORGANIZACJI TRADYCYJNYCH Z POSTYINDUSTRIALNYMI
Kryteria |
Okres przemysłowy |
Okres postindustrialny |
Otoczenie |
Gospodarki narodowe. Sprzedaż masowa. Państwo dobrobytu. |
Globalna konkurencja Segmentacja rynków, międzynarodowa |
2