GRANICE DZIAŁALNOŚCI ADMINISTRACYJNEJ
* Od XIX wieku - po poddaniu administracji rządom prawa -granice działalności administracyjnej określał)’ dwie nowe zasady:
1) zasada legalności (praworządności).
2) zasada odpowiedzialności za wyrządzone szkody.
•Zasada legalności - polega na związaniu administracji prawem.
Już fizjokraci - w ramach programu absolutyzmu praworządnego (despotisme legał), domagali się przestrzegania przepisów prawa przez cały aparat państwowy, w tym przez monarchę.
* W XIX w., a zwłaszcza w okresie państwa prawnego, wprowadzono wymóg zgodności aktów administracyjnych z ustawami oraz - stojące na straży tej zgodności -sądownictwo administracyjne.
* Odtąd odwołania obywateli od nielegalnych decyzji administracyjnych zaczęły rozpatrywać niezawisłe od administracji organy.
* Zasada odpowiedzialności - urzędnika, jak i państwa,
za szkody wyrządzone obywatelom przez administracje w związku z wykonywaniem jej funkcji pojawiła się również w XIX wieku
* W monarchii absolutnej jednostka pozostawała bezbronna wobec nadużyć ze strony administracji.
stąd odpowiedzialność odszkodowawcza organu administracji na drodze sądowej, czy jakiejkolwiek innej, była wykluczona.
•Francuska doktrsna rewolucyjna oraz zasady przyjęte w państwie prawnym spowodowały, że - podobnie jak w stosunkach cywilnoprawnych - szkody wyrządzone obywatelom przez organ administracji państwowej zaczęły rodzi określone skutki prawne.
•Uznano, że obowiązek odszkodowawczy nie tylko gwarantuje lepszą ochronę interesów obywateli. lecz także wpływa korzystnie na sprawność funkcjonowania aparatu administracyjnego.
KRYTERIA KSZTAŁTOWANIA PODZIAŁÓW TERYTORIALNYCH
Rodzaje podziahi terytorialnego:
• podstawowy (zasadniczy),
• pomocniczy,
- dla celów specjalnych.
• Zasadniczy podział terytor ialny -
dokonywany jest z reguły na potrzeby organów administracji rządowej ogólnej oraz samorządu terytorialnego.
• Podział pomocniczy dokonywali)’jest na potrzeby organów o charakterze pomocniczym w stosunku do wyżej wymienionych (np. podział gminy na sołectwa)
•Podziały specjalne służą realizacji zadań, których wykonanie w ramach podziału zasadniczego nie jest uzasadnione (np. na cele administracji wojskowej).
•Wg. współczesnej nauki korzystne jest występowanie jak najmniejszej liczby podziałów specjalnych oraz dostosowanie administracji specjabiej do podziału zasadniczego.
•Rozróżnia się dwa systemy podziahi terytoria kiego;
- podział typu historycznego.
- podział typu racjonalistycznego
•Poddały historyczne kształtowane były na drodze wielowiekowego rozwoju, zmieniając się z upływem czasu w niewielkim stopniu.
•Według podziałów racjonalistycznych, charakterystycznych od XIX wieku, nowe jednostki tworzono w oderwaniu od tradycji historycznych, opierając się na przesłankach geograficznych, demograficznych, ekonomicznych, komunikacyjnych itp., uwzględniających aktualne potrzeby kraju.
•Podziały historyczne - charakterystyczne do końca XVIII wieku, występują do dziś min. w
- Szwecji (podział na lan - ..ziemie" - regiony ukształtowane od przełomu XVI i XVII wieku).