68238

NABŁONEK pierwsza w rozwoju

wszystkie zwierzęta pokryte są nabłonkiem

pokrywa ciała zwierząt i wyścieła jamy ciała

wsztstkie komórki nabłonka spoczywają na błonie podstawnej

zwarta organizacja i polaryzacja budowy ( część apikalna - szczytowa i podstawiła)

regularna budowa

Kształt:

płaskie- szerszy niż wyższy; inny kształt jądra sześcienne- równie szeroki jak wysoki walcowate- wyższy niż szerszy

•    prawie wszystkie kręgowce pokryte są nabłonkiem jednowarstwowym-* nowe komórki powstają z sąsiadujący cli

•    u wielowarstwowych nowe komórki powstają z podziałów komórek poniżej -* komórki podstawne a wyżej warstwa rozrodcza; cały czas się dzielą-* zewnętrzne warstwy zhiszczają się; wszystkie wielowarstwowe się złuszczają-* te nabłonki niektóre rogowacieją a niektóre nie-* rogowacenie-odkłąda się w nich substancja rogowa (keratyna) nabłonki skeratynizowane-* pojawienie się zrogowaciałego nabłonka związane z wyjściem na ląd; płazy wyszły na ląd. -* wy link a - u gadów zrzucanie nabłonka zrogowaciałego

•    ryby nie mają nabłonka zrogowaciałego

Skóra właściwa

jest pod błonąpodstawną-* naskórek-* nabłonki na skórze właściwej-* u większości bezkręgowców nabłonek jednowarstwoey; lancetnik pokryty nabłonkiem jednowarstwowym bo jest bezkręgowcem nabłonek leży na skórze właściwej /9jeden który ma naskórek, reszta bezkręgowców nie ma) nabłonki wyściełają powierzchnie wewnętrzne organizmu-* nabł. Jednowarstwowy

nabłonek jamy ustnej-^ wielowarstwowy nierogowaciejący-* te co są we wnętrzu ciała i wnikają do wnętrza się

niezrogowaciałe i w pierwszych odcinkach wielowarstwowy... np. końcowy odcinek jelita i koiicowe ode.

Narządów rozrodczych

-* nabłonek wielowarstwowy na powiece, rogowaciejący. przechodzi w rogówkę

pierwsze odcinki wielowarstwowe . nierogowaciejące

•    nabłonki wielorzędowe- w n. Jednowarstwowych wszystkie kom. stykają się a w wielowarstwowych tylko warstwa rozrodcza się styka -)wn, wuekirz ediwtn jednowarstwowe-* nabłonek tchawicy- urzęsiony

•    nabłonek sześcienny- kolisty na przekroju, nabłonek w tarczycy

•    walcowate- w jelicie, mikrokosmki

•    naskórek - wielowarstwowy, rogowaciejący

•    desmosomy - połączenia międzykomórkowe 'kolce' warstwa kolczysta

-* pomiędzy kom. warstwy rozrodczej sąmelanocyty zawierające melaniny (kilka rodzajów)-* różne kolory skóry- różna ilość melanin określonych kolorów-* zdolność do opalania-* chroni przed promieiuowaiuem UV które powoduje zmiany mutagenne w DNA-* ochrona warstwy rozrodczej-* komórka jest najbardziej kapitalistyczną z kapitalistyczna g-* najmniej pracy, energii ale skuteczna

-* położenie melanocytów w naskórku-* UV pobudza do produkcji melaniny -^produkowana na dole w melanocycie -* keratynocty pochłaniają fragmenty cytoplazmy melanocytów lub tworzą się mostki i melanina przelewa się z cytoplazmą-* kolejne warstwy nabywają melaniny-> kolejne warstwy wypychane; brązowa skóra-* koniec wszystkie warstwy zawierają melaninę-* później melanina w warstwie górnej a na dole mniej melaniny bo ni ema słońca, złuszczamy warstwę z melaniną i kolejne kom. tej melaniny nie zawierają-* produkcja witaminy D

• nabłonki tworzą różne twory nabłonkowe-*włosy. paznokcie gruczoły (łojowe . potowe, mlekowe, wątroba-największy)

Funkcje: