74262

Budowa i rola białek

Są to polimery aminokwasów białkowych połączony ze sobą wiązaniami peptyJ owymi, w ktoiych łiczba reszt aminokwasowych przekracza 100. Głównymi pierwiastkami wchodzącymi w skład białek są C,0,H,N,S, także P, oraz niekiedy jony Mn, Zn, Mg, Fe, Cu, Co i inne.

Budowa białek - Są to związki wielocząsteczkowe zbudowane z (od kilkuset do kilkadziesięciu tysięcy) reszt aminokwasowych.

W celu określenia budowy białek podaje się tzw. struktury:

Struktura pierwsioriędowa, zwana również struktura pierwotną- określa sekwencię (kolejność) liczbę i rodzaj aminokwasów wchodzących w skład liniowego łańcucha polipeptydowego uwarunkowanego genetycznie.wiazania peptydowe

Struktura drugorzędowa- jest to układ przestrzenny wynikający z istnienia wiązali wodorowych po między tlenem grupy -OO, a wodorem grupy -NH dwóch różnych wiazań peptydowych. tej strukturze odpowiada budowa zwinięcia łańcuch polipepydowego w prawoskrętną heliksę lub tzw. "pofałdowana kartka"- gdy łańcuchy peptydowe są ułożone równolegle do siebie i łączą się wiązaniami wodorowymi. L- heliks-siralla stnikturaśmbowa B-hel iks- harmonijka- pasamowa wiązania wodorowe

Struktura trzeciorzędowa- charakterystyczne dla tego układu jest pofałdowanie łańcuchów polipeptydowych w przestrzeni (skręcanie łańcuclia polipeptydowego). Ogromna rolę w powstawaniu tej struktury odgrywa wiązanie disiarczkowe -S-S-, które powstaje pomiędzy dwoma resztami cysteiny w tym samym łańcuch lub łączące dwa różne łańcuch.

Struktura czwartorzędowa- opisuje ilość i wzajemne ułożenie podjednostek cząsteczkowych (pojedynczych łańcuchów) białek.

Właściwości fizykochemiczne białek

Białka nie posiadają charakterystycznej dla siebie temperatury topnienia. Na ogół rozpuszczalne w wodzie. Niektóre z nich mogą rozpuszczać się w rozdęczonych kwasach lub zasadach, jeszcze inne w rozpuszczalnikach organicznych. Posiadają zdolność wiązania cząsteczek wody. Efekt ten nazywamy hydratacją.

Na rozpuszczalność polipeptydów ma wpływ stężenie soli nieorganicznych. Ich małe stężenie wpływa dodatnio na rozpuszczalność. Jednak przy pewnym stężeniu następuje uszkodzenie otoczki solwatacyjnej, co powoduje wypadanie białek. Proces ten nie narusza strukturę białka, jest on odwracalny. Nosi on nazwę wysałanic białek.

Innym procesem jest wypadanie białek z roztworów pod wpływem soli metali ciężkich, mocnych kwasów i zasad, wysokiej temperatury, niskocząsteczkowych alkoholi i aldehydów- jest to wytrącanie w sposób nieodwracalny. Zjawisko to nosi nazwę dcna tu racji białek. Wywołuje ono zmiany w strukturze drugo- i trzeciorzędowej. Następuje rozerwanie wiązań wodorowych i rozerwanie mostków disiarczkowych.

Funkcje- enzymatyczne, motoryczna, budulcowa, transportowa(hemoglobina trans.02), receptorowa, zapasowa, sygnalizacyjna, obronna, regulująca