76096

Z. Cackowski w swojej koncepcji warstw ludzkiego ciała wyróżnił warstwę społeczną¹, jak nieodzowny element człowieczeństwa. Wspominamy o tym, bowiem jak się za chwilę przekonamy, będzie to miało istotne znaczenie dla relacji prawa i moralności, które odnosząc się do dobra, muszą jednocześnie chronić człowieka jak i całą społeczność.

2)    Prawo jako zobow iązanie, czyli treścią prawa jest zakres obowiązków nakładanych na osoby będące podmiotami prawa:

Tym, czym jest prawo w najbardziej podstawowym sensie, to zobowiązanie. Prawo określa treść obowiązków, to co jest nakazane.

3)    Praw o ma na celu dobro wspólnoty, czyli ochrona społeczeństwa:

Określenie tego, co rozumiemy pod pojęciem „dobro wspólnoty” nie ma dużego znaczenia dla zrozumienia istoty prawa. Możemy przez to rozumieć dobro wspólne, bezpieczeństwo czy suwerenność. Istotą prawa jest to, że określając zakres wzajemnych obowiązków pomiędzy członkami grupy, ma na celu ochronę społeczności jako całości. Nie chodzi tu o stawianie społeczności ponad jednostką, jednak w sytuacji kiedy istnieje konieczność wyboru: ocalić jednostkę czy wspólnotę, wybór jest oczywisty.

Te trzy aspekty prawa zwracają naszą uwagę na to, jak bardzo norma prawna jest podobna do normy moralnej. Rozważając prawo czysto teoretycznie, bardziej jako jego ideę -jus, bez odnoszenia się do prawa stanowionego - lex, możemy zauważyć, że trzy wymienione cechy norm prawnych, to także cechy norm moralnych Pewne kontrowersje przy tak postawionej tezie może wzbudzać ostatni aspekt, jeśli chcielibyśmy doprecyzować, co mamy na myśli używając pojęcia „dobro wspólnoty”, ale z założenia będzie to odnosiło się także do dobra pojedynczych osób, a norma moralna musi się odnosić nie tylko do dobra pojedynczych osób, ale także całej wspólnoty.

Czym jest moralność?

Używając pojęcia „moralność” mamy na myśli jakiś porządek norm moralnych, czyli norm które odnoszą się do szeroko rozumianego dobra danej osoby lub wspólnoty. Do pojęcia „dobra”², gdy mówimy o normach moralnych, dołącza się też również drugie, ogólne pojęcie

2

1

Z. Cackowski. Każdy clice być potrzebny innym ludziom - wszystkim, WSZYSTKIM, „Res Humana” 2008. nr 3-4, s. 15.

2

* T. Cliauvin. T. Siawecki, P. Winczorek, Wstęp doprawoznawstwa. Warszawa 2011, s. 36.