znajomości wartościowanej pracy, doświadczeń i subiektywnych odczuć osób oceniających pracę. Dzielą się na:
=> metody rangowania - polegające na przygotowaniu opisów prac występujących w przedsiębiorstwie (komórce organizacyjnej) i na ich sklasyfikowaniu wg stopnia trudności
= metody klasyfikacji - polegające na ustaleniu określonej liczby klas trudności, do których przydzielone są następnie prace badane (stanowiska). Optymalna liczba klas zapewniająca prawidłową klasyfikację prac wynosi od 6 do 12. Każda klasa powinna być dokładnie scharakteryzowana.
2) Metody analityczne - polegają na analizie i ocenie każdego wyodrębnionego elementu trudności pracy. O wartości pracy decyduje suma ocen cząstkowych, przy czym ocenę można wyrazić słownie lub przy pomocy skali liczbowej. Dzielą się na:
=> metody analityczno - punktowe - UMEWAP-87 - uniwersalna metoda wartościowania pracy = metody analityczno - rangowe => metody punktowe