77655

-    do 1370 rządzili Piastowie jako dynastia dziedziczna, potem tron stal się elekcyjny, w 1386 królem został W. Jagiełło jako mąż Jadwigi, do 1572 elekcje odbywały się w obrębie dynastii Jagiełłów

-    król posiadał największy wpływ na zarząd w państwie, należało do niego zwierzchnictwo nad administracją, mianowanie urzędów dworskich, ziemskich, starostów. Ograniczeniem w nominacji urzędników ziemskich był obowiązek zasięgania opinii rady szlachty danej ziemi, oraz dokonanie jej wyłącznie spośród szlachty posesjonatów

-    pozycje króla osłabiła zasada dożywotności wszystkich poza starostą urzędów

-    monarcha miał silną władzę sądową, będąc najwyższym sędzią i źródłem sprawiedliwości, mógł ewokować każdą sprawę przed swój sąd, oraz wpływać na obsadę innych sądów

-    w wojskowości do monarchy należało naczelne dowództwo wojskowe, kierowanie polityką zagraniczną

-    urzędy dzielono na kor omie i centralne, nie istniało jednak rozgraniczenie zakresu ich władzy

-    Polska dzieliła się na równorzędne jednostki terytorialne - województwa i ziemie

-    Zjazdy ogólnopaństwowe od Ludwika Węgierskiego zwano sejmami walnymi - z osobą króla, dostojnikami państwowymi i duchownymi

-    z czasem zrezygnowano z nich zwołując zjazdy pr owincjonalne, odrębne dla Małopolski i Wielkopolski razem z Kujawami

-    sejmik ziemski byl dobrowolnym zgr omadzeniem szlachty ziemi, województwa lub prowincji

-    monarchia stanowa była monarchią nierównoprawnych stanów, gdzie dominującą rolę miał stan szlachecki, przewaga elementów publiczno-prawnych ujawniła się w przywilejach stanowych, zasadzie elekcyjności kr ólów, w rozwoju reprezentacji stanowej - sejmiki ziemskie, sejmy prowincjonalne, sejmy walne

-    państwo wyodrębniło się od osoby monarchy

Dualizm władzy w okresie monarchii stanowej

Po przywróceniu Kr ólestwa Polskiego w 1320 roku stopniowo poszerzał się współudział stanów uprzywilejowanych w sprawowaniu władzy państwowej Towarzyszyło temu uzyskiwanie przywilejów' przez szlachtę Zwiększający się udział stanów w zarządzie państwa następował kosztem uprawnień monarchy i jego organów Powoływano now^re organy centralne i lokalne. W tym samym czasie następowało pow'olne przezwyciężanie odrębności ustrojowych.

Charakterystyczną cechą monarchii startowej byl dualizm władzy, czyli równolegle funkcjonowanie organów państwowych i stanowych