77673

*    nie mógł odstąpić wykonania ani przenieść na inną osobą.

-    Habitatio (prawo mieszkania w cudzym budynku)

*    zauważano różnice już w okresie klasycznym, choć wciąż odnoszono do tego uprawnienia przepisy dotyczące ususfructus lub usus, ale dopiero za Justyniana zostało wyodrębnione jako oddzielne prawo.

-    Operae sen/orum et animalium (korzystanie z cudzego niewolnika lub zwierzęcia)

*    wyodrębnione w prawie justyniańskim.

Ustanowienie służebności

-    konstytutywny sposób przeniesienia prawa

-    w okresie przed klasycznym posługiwano się in iure cessio (dla służebności gruntowych wiejskich - też mancipatio)

-    można było w ustanowić w legacie windykacyjnym

-    na gruntach prowincjonalnych ustanawiano poprzez nieformalne umowy z zastrzeżeniem kary w razie niemożności wykonania

-    służebności można było zasiedzieć, ale lex Scribonia pod koniec republiki zakazała tego. Odżyło jednak w prawie poklasycznym i potwierdzone w prawie justyniańskim.

Wygaśnięcie służebności

-    w wyniku zniszczenia rzeczy obciążonej

-    przez zbieg z prawem własności

-    przez zrzeczenie się

-    długie nie wykonania (non usus)

Ochrona służebności

-    Vindicatio servitutis lub actio confessoria -> actio in rem, skuteczna erga omnes kierowana przeciwko osobie uniemożliwiającej wykonanie służebności (najczęściej przeciwko właścicielowi)

Zasady dotyczące służebności

-    Służebność nie może polegać na działaniu -» wyjątek - utrzymanie ściany, o którą opierał się budynek sąsiedni.

-    Nie może istnieć służebność na służebności -> przedmiotem tylko rzeczy materialne

-    Służebność należy wykonywać oględnie

-    Nie można mieć służebności na własnej rzeczy

-    Powinna przynosić gruntowi władnącemu trwałe korzyści -> np. nie

można ustanowić służebności zbiornika wysychającego latem.

ZASTAW

-    realne zabezpieczenie wierzytelności Fiducia

-    nie było prawem na rzeczy cudzej

-    dłużnik za pomocą fiducia cum creditore contracta przenosił własność rzeczy na wierzyciela