81100

Struktura nauk dydaktycznych

A) subdyscypłiny dydaktyki ogólnej:

-dydaktyka szkoły wyższej- specyfika kształcenia w szkole wyższej, praca ze studentami -d medyczna- zajmuje się specyfika kadr szkol medycznych, praca pedagogiczna z pacjentem -d wojskowa- przygotowuje kadry, praca z żołnierzem zasadniczej służby wojskowej

-    ontodydaktyka- to dydaktyka treści, zajmuje się teoriami doboru treści kształcenia

-    neurodydaktyka - d 21 wieku wykorzystuje możliwości mózgu w procesie kształcenia.

Neurodydaktycy twierdza, ze metody powinny być komtatybilne z możliwościami mózgu -tcleologia- nauka o celach kształcenia

BJdydaktyki szczegółowo- metodyki nauczania poszczególnych przedmiotów'. Są 3 sposoby rozumienia:

-d. Szczegółowe to teoria nauczania- uczenia się określonego przedmiotu na wrszystkich szczeblach kształcenia

-to teoria n-u się określonego przedmiotu na określonym szczeblu kształcenia np. matematyki w klasach 4-6

-    teoria n-u się wrszystkich przedmiotów na określonym szczeblu kształcenia np. metodyka nauczania początkowego, dydaktyka kształcenia zin te gro w anc go, dydaktyka szkoły wyższej -t. N-u się wszystkich przedmiotów- wszystkich treści na wszystkich szczeblach kształcenia się, czyli dydaktyka ogólna

• etymologia, geneza i znaczenie nazwy „dydaktyka";

Nazw'a dydaktyka pochodzi z języka greckiego, w^T którym didaktikós znaczy pouczający, a didasko uczę, ‘dasco’ - „uczeń”).

Nie używano wów^Tczas terminu „dydaktyka”, zajmow^rano się metodami nauczania. W starożytności istniały 2 metody:

- metoda sokratejska - składała się z 2 części. Pierwszą część nazyw'amy częścią ero tematyczną lub naprowadzającą i polegała na tym, że teza która jest Sokratesa nic musi być prawdziw^Ta. Druga częśc zwiana pozytywmą, położniczą lub akuszerską polegała na wydobywaniu praw^rdy, czyli mówca musi poznać praw^rdę.

Po raz pierwszy termin „dydaktyka” pojawia się w XVII w\ w' Niemczech. Rozumiano go w'ów'czas jako „sztukę nauczania”- sw^Tego rodzaju umiejętność praktyczną. Szerszy zakres kompetencji nadał dydaktyce Jan Fryderyk Herbart w' swym dziele pt. "Wielka dydaktyka”. Zakres ten miał obejmować nie tylko nauczanie ale i w'ychow^fanie.

Na początku XIX w. Jan Fryderyk Herbart, wybitny niemiecki pedagog i filozof opracow^ral teoretyczne podstawy pedagogiczne czyniąc z niej teorię nauczania wychowującego stanowiącą subdyscyplinę pedagogiki. Herbart i jego zwolennicy zakładali, że w^r procesie nauczania najważniejsze są czynności nauczyciela. Podstawowym zadaniem dydaktyki miało zatem stanowić dokonanie analizy czynności nauczyciela oraz próba opracow^rania jednej uniwersalnej tzn. ponadprzedmiotowej metody, którą można by było zastosować na każdych zajęciach. W tym systemie kładzie się nacisk na nauczanie treści, ich pamięciowo opanowanie przez uczniów’ oraz ułożenie porządku logicznych zgodnie z porządkiem stosowanym w nauce. Odpowiadający dydaktyce herbertow'słć system dydaktyczny był nazywany systemem herbertow^kim.

nauczanie > uczenie się

Z przedstawionego tu ujęcia przedmiotu zadań dydaktyki oraz odpowiadających mu systemów dydaktycy nie akceptowali w Stanach Zjednoczonych przedstawiciele amerykańskiego progresywizmu, a w Europie zwolennicy nowrcgo wychowania i niemieckiej pedagogiki reformy. Na przełomie XIX i XXw wprowadzili oni idee aktywnego uczenia się przez działanie. W związku z tym odrzucili pamięciowe uczenie się na rzecz kształtowania i rozw'oju dzieci i młodzieży .

Dydaktykę traktuje się obecnie jako naukę o nauczaniu i uczeniu się, a więc jako system popraw^rnie uzasadnionych twierdzeń i hipotez dotyczących procesu, zależności i prawidłowości nauczania, uczenia oraz sposobu ksztaltow’ania tego procesu przez człowieka.