81854

Czynniki popytowe obejmują popyt na dobra wszystkich podmiotów gospodarczych. Determinują one wielkość faktycznie wytworzonego dochodu narodowego w gospodarce. Łączny agregatowy popyt decyduje o wielkości produkcji faktycznej i faktycznego dochodu narodowego w krótkim okresie czasu.

W krótkim okresie wielkość popytu na różne dobra określa wielkość faktycznej produkcji tych dóbr czyli faktycznego PKB. Wzrost popytu jest zatem przesłanką wzrostu produkcji podaży dóbr czyli wzrostu PKB.

Zmniejszenie agregatowego popytu przyczynia się ograniczenia faktycznej produkcji i dochodu faktycznego. Poprawa koniunktury gospodarczej zapewnia wzrost: inwestycji, zatrudnienia, dochodów, produkcji i wzrost popytu na czynniki produkcji i dobra. Agregatowy popyt obejmuje: App= C+l+G+Exnetto.

Agregatowy popyt przejawia się w postaci wydatków w gospodarce. Wydatki te obejmują:

C - wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych. Są to wydatki na: nietrwałe dobra konsumpcyjne, dobra trwałe (meble, komputer) oraz usługi konsumpcyjne (usługi kulturalne, wypoczynkowe, lekarskie, turystyczne)

I - wydatki sektora prywatnego o charakterze inwestycyjnym - wydatki przedsiębiorstw prywatnych (wydatki na urządzenia, maszyny, środki transportu, budowle) i gospodarstw domowych (budowa lub kupno domu, zakup mieszkania)

G - wydatki rządowe (organów samorządowych oraz centralnych) - wydatki państwa obejmują wydatki o charakterze konsumpcyjnym i inwestycyjnym np. na utrzymanie sfery budżetowej. Wydatki o charakterze inwestycyjnym związane są z utrzymaniem wojska, policji, sądownictwa, wydatki na aktywne programy walki z bezrobociem. Wydatki na dobra konsumpcyjne państwo może tworzyć pośrednio przyznając wynagrodzenia lub bezpośrednio organizując np. żywienie zbiorowe w szpitalach, domach dziecka.

Exnetto rozumiany jest jako różnica eksportu i importu w ujęciu wartościowym. (Exnetto=Ex-lm) Ex-wydatki zagranicy na dobra krajowe eksportowane; Im-wydatki danego kraju na dobra zagraniczne, importowane. Zależności między Ex i Im mogą być różnorodne czyli Exnetto może przyjmować różne warto ści. Ich odzwierciedleniem jest saldo bilansu handlowego.

Exnetto > 0 gdy Ex > Im Exnetto < 0 gdy Ex < Im

Exnetto= 0 gdy Ex = Im 9zrównoważony bilans handlowy)

Każda gospodarka dąży do zrównoważenia agregatowego popytu i podaży App = Apd. Jeżeli wzrośnie App to istnieje przesłanka wzrostu agregatowej produkcji i agregatowej podaży jeżeli w gospodarce istnieją wolne moce wytwórcze. Brak możliwości wytwórczych przyczynić się może do wzrostu zjawisk inflacyjnych, gdy wzrośnie agregatowy popyt. Każda gospodarka prowadzi określoną strategię długofalowego rozwoju, w której nacisk położony jest na wzrost możliwości wytwórczych gospodarki. Te możliwości wytwórcze gospodarki są przesłanką wzrostu dochodu narodowego w długim okresie czasu. Możliwości wytwórcze gospodarki zależą od wielkości zasobów czynników wytwórczych i efektywności ich wytwarzania.

Podstawowe zasoby wytwórcze to zasoby naturalne: ludzie, kapitał rzeczowy i pieniężny (przedsiębiorczość i organizacja)

Załóżmy, że dochód narodowy jest funkcją trzech czynników wytwórczych: