p Dzieło kulturowe jest kreacją człowieka, z którym interpretator dzieli podstawowe właściwości fizyczne i duchowe a zatem jest w stanie go zrozumieć.
p Iw.óicfl.dzieła.ie&ŁistQU racjonalną, U* dokonuje .wyborów .ędu. i..ŁddŁyy.ałuydi..dQ idi
osiągnięcia środków zgodnie z posiadaną przez siebie wiedzą o rzeczywistości, kierują c sie przy tvin niesprzecznym systemem wartości.
p Rekonstrukcja przez interpretatora tei wiedzy i systemu wartości pozwala zrozumieć
s£us..dŁida-kidliiŁQ.we&Q,J^dacgsę> przedmiotem dociekań-
1. Pierwszą typologią jest zróżnicowanie ze względu na podmiot jej dokonujący. Według
tego kryterium występuje, zatem:
a. Wykładnia autentyczna - dokonywana jest ona przez ten podmiot, który przepis ustanowił.(Zasięg i moc obowiązywanie takiej interpretacji jest równy zasięgowi i mocy wynikającej z rodzaju interpretowanego aktu).
b. Wykładnia legalna - dokonywana jest przez uprawniony do tego organ państwa. Wykładnia prawa delegowana - kiedy uprawnienie do wykładni przepisu jest zawarte w samym przepisie.
C. Wykładnia operaty w na - jest to rodzaj wykładni podejmowany przez organy stosowania prawa, dokonywać jej mogą wszelki organy władzy państwowej. Szczególne znaczenie ma tu jednak wykładnia sądowa. Np. wykładnia Sądu Najwyższego może przyjmować postać:
I. Sąd najwyższy może rozpoznawać skargi kasacyjne wnoszone przez strony do orzeczeń sądu drugiej instancji. W przypadku stwierdzenia zasadności kasacji SN działający zwykle w składzie trzyosobowym uchyla orzeczenie sądu drugiej instancji. Po przekazaniu powrotem do odpowiedniego sądu jest ten sad związany wykładnią SN.
II. Sąd najwyższy może podejmować uchwały jeżeli uzna, że celowe jest wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce lub których stosowanie wywołało rozbieżność w orzecznictwie. Nie są to uchwały dotyczące bezpośrednio konkretnych spraw. Do ich podjęcia dochodzi na wniosek określonego organu państwa. Takie uchwały zapadają przy udziale & sędziów w składzie całej izby sądu najwyższego, połączonych izb lub w pełnym składzie SN.
III. Drugi typ uchwał SN może podejmować w następstwie przedstawienia mu do rozstrzygnięcia tzw. Zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości w konkretnej sprawie.
IV. Uchwały 7-osobowych składów SN zapadających w trybie określonym w punktach II i III mogą uzyskać moc Zasad praw nych, jeżeli taki 7-osobowy skład tak postanowi. W przypadku uchwał całej izby dzieje się tak automatycznie. Taka wykładnia wiąże też inne składy orzekające SN.
d. Wykładnia doktrynalna - wykładni może dokonywać każdy na własny użytek, nie ma jednak ona dla nikogo mocy wiążącej.
2. Ze w zględu na sposób dokonyw ania w ykładni
a. Wykładnia językowa - Polega na dokonywaniu interpretacji przepisów prawnych przy wykorzystywaniu reguł znaczeniowych i konstrukcyjnych języka prawnego i naturalnego, reguł poprawnego myślenia i reguł logiki prawnej.
b. Wykładnia systemowa - Polega na ustaleniu rzeczywistego znaczenia przepisów ze względu na ich usytuowanie w systematyce wewnętrznej systemu prawa lub zasady danej gałęzi prawa..