82893

Podział terytorialny Rzeczypospolitej szlacheckie!

Podział terytorialno-administracyjny Rzeczypospolitej nie był uporządkowany - Rzeczpospolita po Unii lubelskie w 1569 r. stanowiła unię realną, państwo złożone, w skład którego wchodziły: Korona Królestwa Polskiego, Wielkie Księstwo Litewskie oraz Księstwo Inflant stanowiące kondominium, czyli wspólna posiadłość Korony i Litwy, zarządzane na zmianę co rok przez ministrów koronnych i litewskich - wspólne dla całego państwa były tylko 2 instytucje: monarcha i Sejm Rzeczpospolita dzieliła się na 6 prowincji:

*!• 4 w Koronie: Wielkopolska, Małopolska, Mazowsze, Prusy Królewskie ❖ Litwa •> Inflanty

Prowincje dzieliły się na województwa, których w 1764 r. było 21 w Koronie i 9 na Litwie Najważniejszą jednostką podziału w Koronie była ziemia - ziemie stanowiło dawne księstwo z doby rozbicia dzielnicowego, które zachowało tradycje odrębności, a przede wszystkim własną hierarchię urzędniczą oraz własny sejmik

Oprócz ziem były również powiaty, czyli jednostki, które wprowadzono w XIV w. wyłącznie dla potrzeb sądownictwa szlacheckiego i które z biegiem czasu nabrały odrębności podatkowej i administracyjnej, łącznie z odrębną hierarchią irzędniczą - w skład tej hierarchii nie wszedł starosta, gdyż okręg starościński był zawsze większy od powiatu

W porównaniu z Koroną Wielkie Księstwo Litewskie miało nowocześniejszy podział terytorialno-administracyjny, który wprowadzono tuż przed unią z Polską w 1566 r. - województwa dzieliły się jednolicie na powiaty, a powiat litewski był okręgiem działania jednocześnie sądu ziemskiego, sejmiku i starosty

Miasta i wsie posiadały samorząd na ogół bardzo ograniczony W miastach występowały rady miejskie z burmistrzami na czele

Organami samorządu wiejskiego, przybierającego formę gromady był wójt i przysiężni. ściśle podporządkowani właścicielowi wsi