84989

ODP. ZA SZKODĘ PONIESIONĄ W CUDZYM LUB WSPÓLNYM INTERESIE-ART. 438.

Znana już w pr. rzymskim - lex Rhodia de iactu. dotyczyła wyrzucenia towaru za burtę.

Art. 438. Kto w celu odwrócenia grożącej drugiemu szkody

albo w celu odwrócenia wspólnego niebezpieczeństwa

przymusowo lub nawet dobrowolnie poniósł szkodę

majątkową, może żądać naprawienia poniesionych strat w

odpowiednim stosunku od osób, które z tego odniosły

korzyść.

Art. 438 reguluje naprawienie szkody poniesionej w celu odwrócenia szkody grożącej drugiemu lub odwrócenia wspólnego niebezpieczeństwa majątkowego lub osobistego. Bez znaczenia jest. czy poszkodowany poniosl szkodę dobrowolnie, czy też o tym nie wiedział albo nawet się temu sprzeciwiał - może on żądać naprawienia poniesionych strat w odpowiednim stosunku od osob, które z tego odniosły korzyść (np. ci, których ładunek dopłynął). Nastawienie poszkodowanego jest więc obojętne, jeśli obiektywnie doszło do szkody, to powstaje roszczenie.

Przewidziane roszczenie odszkodowawcze jest ograniczone można żądać naprawienia tylko szkody majątkowej i to tylko w granicach poniesionej straty - a zatem tylko damnum emergens - nie podlega naprawieniu lucrum cessans.

Przepis niezbyt często stosowany w praktyce. Zastanawiano się gdzie go umieścić w k.c.. Są tu elementy negotiorum gestio, ale często poszkodowany jest w centrum zdarzenia. Z drugiej

strony można by to traktować jako przyp. bezpodstawnego wzbogacenia (kosztem I os. np.

7

ładunek dociera do brzegu) - tu jednak powstają wątpliwości co do związku tj. czy korzyść powstaje „kosztem” takiego zubożenia. Związek raczej nic jest bezpośredni.

Ostatecznie zaliczono przepis do czynów niedozwolonych, jest to swoistego rodzaju odp. na zas. słuszności.