80514

Szybkie narastanie kapitalizmu prowadziło jednak do wzrostu znaczenia sił Zaangażowanych w gospodarkę kapitalistyczną. W państwach zorganizowały się ruchy liberalne domagające się rozszerzenia wolności obywatelskich i ekonomicznych, wolności handlu i konkurencji. Mieszczaństwo zaczęło domagać się konstytucyjnie zagwarantowanego udziału we władzy.

Programy kół liberalnych powoływały się na doświadczenia i wzory istniejących państw kapitalistycznych - Anglii i USA oraz na hasła i osiągnięcia rewolucji francuskiej.

« Anglia nie miała (i nie ina) formalnie konstytucji, ale wykształcony wr drodze 150-cioletniej ewolucji system rządów parlamentarnych byl atrakcyjnym modelem dla innych państw

A/ ZNACZENIE DOŚWIADCZEŃ Z XVIII/XIX W. DLA ROZWOJU NOWOCZESNEGO KONSTYTUCJONALIZMU

Podstawowe założenia programowe konstytucjonalizmu: Pierwsze państwa konstytucyjne powstały w drodze rewolucji obalających system feudalny, absolutną władzę i ustrój oparty na nierówności społecznej. Ten antyfeudalny charakter miał szczególnie duży wpływ na pierwsze programy rewolucyjne i ustroje pierwszych państw tej epoki programy te oparły się na założeniach sformułowanych we francuskiej Deklaracji praw człowieka i obywatela (1789)

1)    SUWERENNOŚĆ LUDU: odcięcie się od założeń wywodzących władzę króla z prawa boskiego

2)    PRAWA OBYWATELSKIE: gwarantowane konstytucyjnie - szczególnie akcentowano wolność osobistą, równość wobec prawa i prawo własności

3)    SPISANA KONSTYTUCJA: dążenie do ujęcia w ramach 1 ustawy konstytucyjnej (ustawy nadrzędnej) podstawowych zasad ustroju społeczno - politycznego państwa

4)    TRÓJPODZIAŁ WŁADZY: oparcie konstytucji państwowej na rozdziale władzy wykonawczej, ustawodawczej i sądowej - wzajemne hamowanie się władz

Różne formy państwa konstytucyjnego:

U Anglia - monarchia konstytucyjna z rządami parlamentarnymi # USA - republika prezydencjalna bez rządów parlamentarnych