8299308325

Teoria cen pokazuje nam, że płaca minimalna ponad poziomem rynkowym przyczyni się do wzrostu bezrobocia. Jednak, co Mises i Rothbard akcentują, teoria ekonomiczna nic nam nie powie o tym, jak duży wzrost bezrobocia nastąpi. Studia empiryczne na temat wprowadzenia płacy minimalnej czynią więcej, jak tylko ilustrują teorię; pomagają ekonomistom pojąć, jakie teoretycznie ważne czynniki w rzeczywistości maja znaczenie. Parafrazując lorda Kelvina, o ile teoria ekonomiczna jest prawdziwą wiedzą, jeśli nie studiujesz historii ekonomicznej jest ona pośledniego i niesatysfakcjonującego gatunku. Ekonomista, która przypisuje hiperinf lację radykalnym i trwałym spadkom w popycie na pieniądz, nie sprzeciwia się żadnej teorii. Ale jest to kiepski ekonomista, gdyż analizuje on czynniki, które są daleko od bycia istotnymi.

Tak, możliwe jest, iż znaczenie różnych czynników zmienia się w czasie i jest różne w poszczególnych społeczeństwach; ale badanie tych zmian to po prostu kolejne zadanie, któremu powinien poświęcić się dobry ekonomista. Np. ekonomiści-demografowie czynią więcej niż tylko opisują powody wzrostu populacji; wyjaśniają, które powody są ważniejsze w poszczególnych krajach i w danym czasie. Wzrost podaży pożywienia może znacznie zwiększyć populację w biednym kraju, ale nie miałby żadnego wpływu w bogatym; oba fakty wymagają empirycznych studiów by zrozumieć, że chociaż występuje różnorodność w poszczególnych miejscach i czasie, to wciąż istnieje ukryty wzór opisujące te zjawiska.

4.3. Matematyka, ekonometria i rozwój ekonomii.

Powodem, dla którego austriacy nie publikują więcej prac w głównych przeglądach jest fakt, że ich dzieła rzadko używają matematyki czy ekonometrii, czyli tych narzędzi badawczych, które austriacy odrzucają z zasady. Odrzucają ekonomię matematyczną z powodu założeń o ciągłości i nieobojętności. Te zarzuty zostały rozpatrzone w sekcji 2.3 i uznane za błędne. Podobnie, austriacy rezygnują z ekonometrii, gdyż uznają, że teoria ekonomiczna jest prawdziwa a priori, więc statystyka czy studia historyczne nie mogą jej “przetestować". Brzmi to nieźle, ale w sekcji 4.2 pokazano, że ekonometria i inne prace empiryczne mogą odegrać większą rolę: pomóc w zdeterminowaniu, jak istotne (lub trywialne) są różne teoretycznie ważne czynniki.

W skrócie, odrzucenie z zasady matematyki i ekonometrii (M&E) nie zdaje egzaminu. To nie oznacza jednak, że M&E są odporne na słabszą krytykę: a mianowicie, że po prostu nie dostarczyły pożądanych owoców. Kiedy Mises napisał „Ludzkie Działanie" w 1949 użycie M&E w ekonomii wciąż było w powijakach. Obecnie można powiedzieć, że M&E jest używane w badaniach już od 50 lat. Nauka ekonomii uczyniła postęp, ale w jakim stopniu winien on być zawdzięczany M&E?

Rozważmy to pytanie empirycznie. Oto kilka z najlepszych pomysłów jakie powstały w akademickich kręgach od 1949:

1)    teoria kapitału ludzkiego

2)    racjonalne oczekiwania w makroekonomii

3)    błądzenie losowe a rynki finansowe

4)    modele wysyłania sygnałów [signaling models]

5)    teoria wyboru publicznego

6)    model naturalnego poziomu bezrobocia

7)    zgodność czasu [time consistency]

8)    dylemat więźnia, gry koordynacyjne, gry orzeł-gołąb

9)    ricardiański argument o neutralności długu

10)    rynki sporne