ideologię, często przyczynia się do znacznego przekształcenia owej ideologii”58. Szkoda więc, że Autorka badań w większym stopniu nie uczyniła tłem swoich analiz rozważań na temat konstruktorów świadomości społeczeństwa postsocjalistycznego zawartych w ostatnim rozdziale pierwszej części książki. Wydaje się, że niedostateczne oraz mało przekonywujące było zredukowanie pytań skierowanych do respondentów do jednej (o edukację) z trzech sfer orientacji obywatelskiej, a następnie ekstrapolowanie z tak pozyskanego materiału na temat pozostałych dwóch sfer orientacji obywatelskiej (koncepcji jednostki i społeczeństwa oraz roli państwa w kontekście uprawnień jednostki). Mało zróżnicowane są też zaprezentowane w pracy koncepcje edukacji obywatelskiej. Ich redukcja do nauczania i uczenia się obywatelskości, nie została poparta wypowiedziami nauczycieli, które by je uwiarygodniły, a czytelnikowi dały szansę na indywidualną interpretację. Widzę w tym niebezpieczeństwo zawężenia dyskursu pedagogicznego i spychania go na margines w dyskursie społecznym. Zgłoszone uwagi nie obniżają wartości przeprowadzonych badań, powinny natomiast prowokować do lektury raportu z badań oraz dyskusji wokół tam podjętych wątków.
1. Porównaj sylwetkę zawodową andragoga przed przełomem i po przełomie 1989 roku.
2. Z jaki modelem i stylem pracy andragoga identyfikujesz się?
3. Co świadczy o profesjonalizmie pracy andragogicznej?
4. Na jakim etapie rozwoju profesjonalnego znajdujesz się?
5. Jak oceniasz swoje kompetencje zawodowe? Które wymagają dalszego doskonalenia?
Literatura zalecana:
Garstka T., Opiekun nauczyciela - umiejętności psychologiczne, Wyd. CODN, Warszawa 2003.
Gaś Z., Doskonalący się nauczyciel, Wyd. UMSC, Lublin 2001.
Gerlach R., Nauczyciel w pozaszkolnych formach oświaty zawodowej w Polsce, Wydawnictwo WSP Bydgoszcz, Bydgoszcz 1997.
Horyń W., Maciejewski J. (red.), Nauczyciel - andragog na początku XXI wieku. (Materiały z konferencji), Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
Horyń W., Maciejewski J. (red.), Nauczyciel - andragog u progu XXI wieku. (Materiały z konferencji), Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2002.
58 H. Gutek, Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, Gdańsk 2003, s. 143.
Horyń W., Maciejewski J. (red.), Nauczyciel - andragog w społeczeństwie wiedzy. (Materiały z konferencji), Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2007.
Jurgiel A., Nauczyciele dorosłych w społeczeństwie obywatelskim, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2007.
Królikowski J., Opiekun nauczyciela - teoria, refleksja, praktyka, Wyd. CODN, Warszawa 2002.
Nizińska A., Między nauczaniem i uczeniem się. Edukacyjne światy andragogów - praktyków, Wyd. Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2008. Solarczyk H., Andragodzy w Niemczech w systemie edukacji ustawicznej, Biblioteka Edukacji Dorosłych, t. 23, Wyd. Novum - Płock, . Toruń - Płock 2003.
Solarczyk H., Andragogika w Niemczech. Warunki rozwoju dyscypliny pedagogicznej, Toruń 2008
Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej? Czyli refleksyjny praktyk w działaniu, Wyd. CODN, Warszawa 1998.
Wesołowska E. A. (red.), Nauczyciele edukacji dorosłych. (Materiały z konferencji), Biblioteka Edukacji Dorosłych, 1.10, Wyd. Adam Marszałek, Warszawa -Toruń 1996.
75