89656

limfocytów cytolitycznych do degradacji. Limfocyty T cytolityczne zdolne są do tworzenie kanałów w błonie komórkowej komórki z wyeksponowanymi produktami proteolitycznej degradacji, prowadząc do lizy takiej komórki. Mechanizm białek MHC i limfocytów cytolitycznych sprowadza się do niszczenia pojedynczych komórek by ocalić całą tkankę lub organ.

Białka MHC klasy drugiej i limfocyty pomocnicze.

Limfocyty pomocnicze są zdolne do wykrywania obcych białek lub intruzów w zainfekowanych komórkach. Limfocyty te rozpoznają je i wchłaniają do wnętrza endosomu. Następuje proteoliza i łączenie obcych fragmentów białek z białkami MHC klasy II. Eksportowane są na zewnątrz komórki i niszczone przez limfocyty Th. Peptydy powstałe w komórce gospodarza mogą łączyć się tylko z białkami MHC klasy I, natomiast obce tylko z białkami MHC klasy II.

Budowa białek MHC

Białka MHC klasy I zbudowane z dwóch łańcuchów: a większa część zewnątrz błonowa, |5-makroglobulina.

Białka klasy II- zbudowane z dwóch łańcuchów a- niewiele dłuższy o masie 33kDa, 3 krótszy o masie 30kDa.

W obu klasach białek MHC występują mostki siarkowe S-S łączące oba łańcuchy.

Znaczenie białek MHC

Znaczenie medyczne MHC wynika przede wszystkim z ich udziału w procesach odrzucania przeszczepu. Białka te są niezwykle silnymi, immunogennymi anytgenami, w związku z tym komórki, na których występują, są natychmiast rozpoznawane jako obce. Stąd też dopasowanie białek MHC ma kluczowe znaczenie w doborze dawcy i biorcy przeszczepu. Im większa niezgodność pomiędzy allelami u dawcy i biorcy, tym większe prawdopodobieństwo odrzucenia przeszczepu i tym szybciej proces ten następuje. W skrajnych przypadkach może dochodzić do tzw. odrzucania nadostrego, które zachodzi w ciągu kilku-kilkunastu godzin od operacji przeszczepienia. Nie wszystkie far/MHC są tak samo istotne dla procesu odrzucania, stąd też dopasowanie nie musi być całkowite. W przypadku niektórych narządów (np. wątroby najistotniejsze jest dobranie grup krwi, zaś dopasowanie MHC nie jest już tak istotne, chociaż także wpływa na przeżywalność przeszczepu. Jednak nawet wtedy, gdy MHC są idealnie dopasowane, odrzucanie będzie zachodzić, gdyż MHC będą brały udział w prezentacji słabych antygenów zgodności tkankowej. Jeśli będą się one różnić (a z wyjątkiem bliźniaków monozygotycznych będą się różnić praktycznie na pewno), to będą one rozpoznawane jako obce i w rezultacie komórki będą niszczone przez limfocyty Tc.

Repertuar białek MHC wykazuje także powiązania z pewnymi chorobami. W tym przypadku wystąpienie określonych alleli zwiększa prawdopodobieństwo pojawienia się niektórych chorób (zwłaszcza nieinfekcyjnych), np. allel HLA-B13 stwierdza się częściej u pacjentów z łuszczycą, zaś HLA-B8 jest częstym allelem u pacjentów z miastenią. Podłoże tego zjawiska nie jest znane, co wiąże się z wieloczynnikową patogeneza tych chorób oraz koniecznością analizy

wielu allelli i ogromnej liczby ich kombinacji. Niemniej jednak, badania w tym kierunku są stale prowadzone, mogą bowiem mieć potencjalne znaczenie terapeutyczne.