świetlnego, można zapisać
Jednostką natężenia oświetlenia jest 1 luks (1 lx): jest to natężenie oświetlenia spowodowane przez strumień świetlny o wartości 1 lm, padający prostopadle na powierzchnię lm2.
Dla źródła punktowego zależność oświetlenia powierzclini E od kąta a, pod jakim pada na nią światło, oraz od odległości r powierzclini od źródła światła, wyraża prawo Lamberta:
E = -^cosa. r
Jeżeli 1 wyrazimy w kandelach, r w metrach, to E będzie wyrażone w luksach. Stwierdzono doświadczalnie, że równanie powyższe może być zastosowane dla wszystkich źródeł światła, których średnica jest więcej, niż 10-krotnie mniejsza od odległości r.
Wymienione wielkości fotometryczne i ich jednostki wprowadzono z myślą o fotometrii subiektywnej, gdzie istotne znaczenie ma rozkład widmowy wrażliwości oka. W fotometrii obiektywnej te wielkości fotometiyczne sprowadza się do wielkości fizycznych, takich jak energia i moc. W tym celu rozpatruje się strumień świetlny jako strumień energii wysyłany w jednostce czasu i mierzy się go w watach, a w miejsce kandeli wprowadza się wymiar wat/sr, zaś w miejsce luksa wat/m2. W konstrukcji źródeł światła wykorzystano zjawisko świecenia ciał nagrzanych do odpowiednio wysokiej temperatury. Zmiana temperatury świecącego dała powoduje zmianę natężenia źródła światła i zmianę składu widmowego promieniowania (obniżenie temperatury ciała powoduje przesunięcie się widma światła w kierunku fal dłuższych -czerwonych i podczerwonych). W fotometrii żarówkę charakteryzuje współczynnik sprawności świetlnej źródła r|, będący stosunkiem natężenia źródła światła do mocy pobieranej przez żarówkę (cd/W):
I
W zwykłych żarówkach nie więcej niż 5% energii dostarczonej jest zamienione na światło widzialne.
Układ pomiarowy do subiektywnych pomiarów fotometrycznych
Zi, Z 2 |
- źródła światła. |
Oi, O2 |
- zwierciadła, |
K |
- kostka fotometryczna, |
G |
- płytka gipsowa, |
S |
- soczewka. |