93804

gradacją, wersy są często nasycone tworzywem aforystycznym i prowerbialnym. Polska fraszka jest zatem autonomicznąmałą formą wierszowaną odznaczającą się monosytuacyjnym systemem akcyjno-fabulamym.

Haiku - (nazwa: żartobliwy wers); japońska forma poetyckapowstałaz haikai (czyli dłuższego utworu składającego się z kilkunastu do kilku tysięcy wersów ); haiku totrzywersowy, siedemnastosylabowy wiersz, który odpowiada pierwszej strofie rozpoczynającej dłuższe poematy japońskie. Składa się z 17 sylab,które podzielone są na trzy części po 5, 7 i 5 sylab (powiązane znaczeniowo).

Limeryk- pięciowersowa miniaturka liryczna; gatunek nonsensownej, żartobliwej poezji opartej na absurdalnym dowcipie słownym. Układ rymów: oabba (dwa pierwsze wersy i ostatni wers mają też stałą liczbę sylab akcentowanych); w klauzulipierwszego wersu występuje nazwa geograficzna będąca podstawą rymu a. Trzeci i czwarty wers są krótsze od pozostałych. Utwór ten ma określony schemat fabularny (rymowana anegdota): w pierwszym wersie wprowadzony zostaje bohater i miejsce, w którym dzieje się akcja; w drugim wersie następuje zawiązanie akcji, trzeci i czwarty to kulminacja wątku dramatycznego (rozwój akcji), a w piątym następuje zaskakujące zakończenie.

■"Madrygał - w poezji włoskiej krótki poemat sielankowy, często o tematyce miłosnej, utrzymany w tonie żartobliwym, z czasem przekształcił się w wierszowaną formę komplementu wyszukanego do granic przesady, nasyconego aluzjami mitologicznymi. W Polsce uprawiany w czasach baroku m.in. przez W. Kochowskiego i J.A. Morsztyna.

Sentencja - myśli dotycząca kwestii moralnych lub z perspektywy filozoficznej ujmująca jakiś problem życiowy, wyrażona w sugestywnie sformułowanym zwięzłym zdaniu .

Triolet - ośmiowersowy utwór o dwóch rymach (ABaAabAB), w którym wers pierwszy powtarza się jako czwarty i siódmy, a drugi jako ósmy.

ŹRÓDŁA: Marek Bemacki, Marta Pawlus, Słownik gatunków literackich,Warszawa 2008 Grzegorz Gazda, Słownik rodzajów i gatunków literackich. Warszawa 2012 Ryszard Handke, Poetyka dzieła literackiego, Warszawa 2008 Janusz Sławiński, Podręczny słownik terminów literackich, Warszawa 1994

2.LIRYKA A WIERSZ -ZWIĄZKI I RÓŻNICE

System prozodyjny - zespół czynników brzmieniowych mowy, tworzony przez intonację, akcent i pauzę, służących do akustycznej delimitacji tekstu. Funkcje tego systemu spełniają się w obrębie zdania (wypowiedzenia), a w zależności od tego, który z elementów systemu stanowi dominantę segmentacyjną, rozróżniamy trzy formacje prozodyjne tekstu: prozę, skandowanie i wiersz.