95413

Rosja bowiem przez pierwsze lata po upadku bloku komunistycznego chciała patrzeć na ten region jako "strefę swych historycznie uzasadnionych interesów bezpieczeństwa", co początkowo Zachód respektował, mimo źe "historycznie uzasadnione ze względów bezpieczeństwa" było coś wręcz przeciwnego.

Państwa Europy Środkowej obawiały się o swoje bezpieczeństwo => zinstytucjonalizowały swoje stosunki w lutym 1991 r. w postaci Trójkąta Wyszehradzkiego, któiy przetrwał nawet rozpad CSRS i przekształcił się w Grupę Wyszehradzką.

Grupa stała się symbolem geopolitycznej odrębności Europy Środkowej. Była także ważnym instrumentem polityki bezpieczeństwa jej członków. Nie obyło się bez pewnych nielojalności, zwłaszcza ze strony Węgrów, którzy uważali, że byli lepiej przygotowani do członkostwa w NATO i UE, i w stolicach zachodnich sugerowali, aby nie czekać na "opóźnionych w rozwoju" Polaków. Państwa Grupy Wyszehradzkiej, gdy udało im się osiągnąć zamierzone cele(zwłaszcza członkostwo w NATO), przestały się nią interesować i Grupa kontynuuje swój byt już bardziej jako rytuał dyplomatyczny niż realne narzędzie realizacji czyichkolwiek interesów.

Wyodrębnienie Europy Środkowej, nawet jeśli tylko przejściowe, pociągnęło za sobą dalsze istotne konsekwencje geopolityczne => rozszerzenie NATO i Unii Europejskiej. Nie doszłoby do tego jedynie ze względów geopolitycznych. Nadrzędne znaczenie miała tutaj tożsamość kulturowa krajów Europy Środkowej jako części cywilizacji zachodniej

=> trafnie to ujął Samuel Huntington w słynnym artykule Zderzenie cywilizacji? ("Foreign Affairs" lato 1993 r.) nie tylko narysował linię oddzielającą cywilizację zachodnią od prawosławnej, ale również postulował niezwłoczne rozciągnięcie zachodnich instytucji międzynarodowych na cały europejski obszar Zachodu (Biegnąca od północy ku południowi kontynentu europejskiego linia Huntingtona pozostawiała po stronie zachodniej trzy kraje bałtyckie, Polskę, Czechy i Słowację, Węgry, znaczną część Rumunii oraz Słowenię i Chorwację. Co się tyczy Ukrainy, to cywilizacja zachodnia pozostawała obecna, jego zdaniem, na obszarze należącym kiedyś do I RP, a następnie Austro-Węgier.).

Operacja zajęła parę lat i była podzielona na etapy.

jeśli chodzi o wymiar hezpieczeństw a - pierwsze rozszerzenie NATO - trzy państwa wyszehradzkie (bez Słowacji bo nie spełniała politycznych kryteriów członkostwa w NATO - za rządów V. Mecziara nastąpił odwrót od demokratycznych przeobrażeń); drugie rozszerzenie NATO - objęło już wszystkie państwa, leżące na zachód od linii Huntingtona (chorwacki wyjątek wynikał z trudności w uporaniu się przez ten kraj z dziedzictwem wojny w byłej Jugosławii).

dla Polski była to zmiana o charakterze fundamentalnym. W sensie geostrategicznym i geopolitycznym Polska przestała leżeć pomiędzy Niemcami a Rosją. Niemcy, po raz pierwszy w historii, stały się sojusznikiem Polski, (bezpieczna Polska, w swych uznanych międzynarodowo granicach, także przez Berlin, odpowiadała interesom samych Niemiec.)

Polska może formułować własne cele geopolityczne (w dużej mierze wynikają one z wcześniejszej definicji jej miejsca w Europie).

Cywilizacyjne pogłębienie rewolucji geopolitycznej i jej implikacji nastąpiło wraz z rozszerzeniem UE w 2004 (decyzja zapadła w grudniu 2002). NATO jest sojuszem polityczno-strategicznym, wzmocnionym silnym fundamentem integracji wojskowej, UE jest jedyną na świecie wspólnotą międzynarodową, obejmującą całokształt życia państw, narodów, społeczeństw, od systemu prawnego i politycznego, przez gospodarkę, handel,