Rodzaj materiału wypełnienia złoża i jego granulacje dobierany jest indywidualnie w zależności od potrzeb filtracyjnych i lokalnych możliwości pozyskania.
Nie powinno się stosować wypełnień zawierających domieszki ilaste, pyłowe oraz wtrącenia glebowe. Chociaż materiały ilaste mają zdolność wiązania, a tym samym usuwania ze ścieków fosforanów, to jednak mogą powodować trudności w utrzymaniu wymaganych warunków podpowierzchniowego przepływu ścieków w złożu (kolmatacja przestrzeni filtracyjnej) co z kolei nie sprzyja procesom oczyszczania pozostałych zanieczyszczeń.
Zastosowanie wypełnienia żwirowo-piaskowego umożliwia bardzo szybki rozruch technologiczny złoża, a stopniowy rozwój biologiczny nasadzeń roślinnych ma za zadanie, oprócz poboru części związków biogennych i zmniejszenia ładunku odpływających zanieczyszczeń (parowanie wody), zapewnić w rozwiniętej strefie korzeniowej dogodne warunki dla rozwoju osiedlających się tam bakterii i innych mikroorganizmów, mających istotny udział w procesach oczyszczania ścieków.
Podczas oczyszczania ścieków w złożu filtracyjnym o przepływie poziomym występują dalsze procesy biochemicznych reakcji utleniająco-redukcyjnych, fizycznej sorpcji zawiesin i koloidów, chemicznej sorpcji związków nieorganicznych (fosfor), jak również asymilacji i wbudowywania w masę roślinną zmineralizowanych produktów tych reakcji. Może następować znacząca eliminacja ewentualnych mikroorganizmów chorobotwórczych i jaj pasożytów, przy czym pierwszym urządzeniem, w którym następuje ich zatrzymywanie jest osadnik.
W okresie zimowym funkcja oczyszczania ścieków przejmowana jest całkowicie przez materiał filtracyjny złoża , które wraz z systemem korzeniowym roślin i z osiadłymi nań bakteriami tworzy symbiotyczną całość. Nie biorą udziału w procesach oczyszczania w zimie co jest oczywiste nadziemne części roślin. Spełniają one jednak w tym czasie inną ważną rolę: izolatora termicznego powierzchni złoża.
Dno i boki złoża są odizolowane od gruntu nieprzepuszczalną membraną foliową, której układanie musi być szczególnie staranne, gdyż ewentualne przebicie folii uniemożliwi odpowiednie wypełnienie cieczą materiału filtracyjnego i tym samym procesy oczyszczania będą niepełne lub nie będą w ogóle zachodzić.
Nieszczelności złoża umożliwiają infiltrację nieoczyszczonych ścieków w głąb profilu glebowego co prowadzi do praktycznie nieodwracalnego skażenia zalegających pod nim wód podziemnych
Na dnie złoża, w jego końcowej części, usytuowana jest rura zbierająca, która gromadzi oczyszczone ścieki i odprowadza je do studzienki odpływowej. Studzienka ta pełni również rolę kontrolno-regulacyjną poprzez zastosowanie w niej odpowiednio wykonanej rury kolankowej, pełniącej rolę regulatora poziomu ścieków w złożu.