92585

Metody oznaczania podstawowych właściwości surowców i ceramicznych mas plastycznych

Dla rozpoznania grup surowców ważne są specyficzne cechy technologiczne określane metodami znormalizowanymi. Wybitnie zależy tu na porównywalności i powtarzalności wyników. Przykładowe badania wykonywane podczas poszczególnych etapów otrzymywania wyrobu ceramicznego przedstawiono na rys. 1.

Rys. 1: Przykładowe badania wykonywane podczas poszczególnych etapów otrzymywania wyrobu ceramicznego.

Woda zarobowa. czyli ilość wody. jaką trzeba dodać do wysuszonego w 105°C surowca plastycznego, aby uczynić go podatnym do formowania, wyraża się w procentach wagowych odniesionych do masy suchej próbki.

Gęstość pozorna (ciężar objętościowy) jest to do masa Icm³ surowca wysuszonego, liczona wraz z porami i innymi pustkami, wyrażona w g/cm³. Jest ona zawsze mniejsza od gęstości wskutek niedokładności wypełnienia przestrzeni przez składniki surowca. Gęstość tę ustala się w wyniku pomiarów objętości bryły surowca i jego masy.

Plastyczność najczęściej definiuje się jako zdolność do tworzenia, po zarobieniu z wodą plastycznej masy. która pod działaniem stosunkowo niewielkich sił mechanicznych odkształca się bez naruszenia spoistości (braku spękania).

Plastyczność surowców ceramicznych zależy od wielu czynników, co powoduje, że bezpośrednie jej oznaczenie jest bardzo trudne. W praktyce stosuje się metody pośrednie, które obejmują oznaczenie kilku właściwości mających związek z plastycznością i na tej podstawie można wyznaczyć odpowiedni wskaźnik plastyczności.

Podczas ćwiczenia wyznacza się wielkość odkształcenia próbki bez naruszenia spoistości pod działaniem określonej siły do wystąpienia pierwszych spękań na powierzchni badanej próbki, a następnie oblicza się wskaźnik plastyczności ze wzoru:

P_z=(d_k-d_p)G

gdzie: d_p - średnica początkowa próbki (w kształcie kulki o d~30mm), d_k - średnica próbki po badaniu [mm),

G - obciążenie deformujące próbkę [g[.