Aleksander Kamiński i jego twórczość pedagogiczna. Dyskusja o przeszłości wobec teraźniejszości i przyszłości”- pod red. E. Murynowicz-Hetka,, H. Kubicka, M. Granosik, Łódź, 2004
Teza: Pedagogiczna twórczość A. Kamińskiego źródłem dyskusji i polemiki
Książka ta ukazała się z okazji 100 rocznicy urodzin Kamińskiego. Wszechstronnie ukazywano jego osobę oraz poglądy pedagogiczne, refleksją objęto różnorodne obszary jego naukowej i społecznej działalności. W refleksji tej wzięło udział bardzo wiele osób, reprezentujących różne dziedziny, różne podejścia do pedagogiki, różne pokolenia.
Założenie książki jest takie, iż warunkiem rozwoju nauki jest kontynuacja, kumulowanie wiedzy, która powinna być analizą, czasem sporem, wyciąganiem nowych wniosków z istniejących przesłanek, ale przede wszystkim stawianiem nowych pytań , na które będzie się szukać odpowiedzi. Praca stwarza możliwość refleksji nad koncepcjami pedagogicznymi Kamińskiego. Książka stanowi ocenę twórczości i dorobku Kamińskiego. Można w niej odnaleźć 3 grupy tekstów:
• Zbiór tych prezentacji, w których bezkrytycznie podkreślone jest znaczenie i doniosłość dorobku Kamińskiego. została tam pominięta krytyka, wątki kontrowersyjne nie zostają podejmowane, podkreśla się zgodność teorii i praktyki
• Zbiór tekstów pokazujących wartość jego spuścizny, nie unikające krytycznej ocenie jej przydatności współczesnej. Koncepcje Kamińskiego są rekonstruowane. Ukazano negatywne oceny w odniesieniu do jego twórczości. Stosowane są zabiegi taktownościowe - ukazanie wielkości osoby mistrza, jego twórczości, autorzy starają się nie urazić kontynuatorów Kamińskiego. Widać też zabiegi usprawiedliwiające wobec krytyków np. poprzez ukazywanie na kontekst polityczno-społeczny.
• Opracowanie pokazujące wyłącznie słabość i nieaktualność wybranych wątków koncepcji Kamińskiego. Odnoszą się one do wyraźnie sprecyzowanego fragmentu twórczości. Odniesienie to ma charakter porównawczy ze swoim poglądem, wskazuje na słabość omawianych koncepcji.
Silna grupa pierwszych tekstów świadczy o tym, że Kamiński widziany jako wzór do naśladowania. Zwrócono uwagę na dzielność, która w koncepcjach wychowawczych zajmuje ważne miejsce rozumiane jako cecha charakteru, zadanie, służba. Dzielność człowieka wpływa na siłę kraju. Wątkiem, który jest istotny także współcześnie to czas wolny, który spełnia funkcję odpoczynku, zabawy i pracy nad sobą. Aktualizację rozumianego przez Kamińskiego czasu wolnego można znaleźć pod warunkiem wprowadzenia w polityce zmian. Takie samo zagadnienie pedagogiki społecznej jest niezwykle interesujące i aktualne.
Książka zawiera wiele poglądów, które świadczą o jego wybitnej twórczości. Wątki są nadal aktualne, ciągle do nich powracamy, odkrywamy na nowo i zastanawiamy się, czy coś zmienić. Jest to niewątpliwie kontynuacja stanowiąca o rozwoju nauki.