atomistyczna teoria materii - materia składa się z atomów (stanowiących jakby odpowiednik żywiołów Empedoklesa i zarodkówAnaksagarosa). To cząstki niepodzielne, niezmienne, lecz poruszające się w przestrzeni, przez co wpływają na kształt świata. Ruch jest własnością atomów, znajdujących się i poruszających w próżni.
subiektywistyrzna teoria postrzeżeń - atomy posiadają tylko własności matematyczne, natomiast nie posiadają zmysłowych. Naprawdę istnieją tylko atomy i próżnia, a słodycz, ciepło, barwy są subiektywne, faktycznie nieistniejące.
Atomizm był najdoskonalszą teorią stworzona w pierwszej epoce greckiej filozofii Filozofia Demokryta odrodziła się później w szkole epikurejskiej. zaś jej krytyczne elementy znalazły rozwinięcie w szkole sceptyckiej Pirrona.
Osobne poglądy na istotę bytu reprezentowali pitagorejczycy.
PITAGORAS -VI w. p.n.e.. osiadł w Wielkiej Grecji, gdzie w mieście Krotonie założył związek etyczno-religijny, będący ośrodkiem badań naukowych (zwany związkiem pitagorejskim). Zajmował się prócz filozofii matematyką i akustyką.
Wg Pitagorasa zasadą bytu jest liczba, której świat zawdzięcza swój kształt i ład. ona jest „życia zasadą i kierownikiem”. Pitagorejczycy. zajmując się w znacznym stopniu matematyką, wierzyli w piet wolność i ważność liczby jako istoty bym. Bez liczby wszystko byłoby bezgraniczne, niejasne i niepojęte, byłoby bezkresem.
MONIZM- [gr ] jest to pogląd w ontologii zgodnie, z któtym natura rzeczywistości jest jednorodna. Istnieje w związku z tym. tylko jedna substancja, pierwotna materia, która buduje rzeczywistość. Monistami są więc filozofowie przyrody, ale także monizm idealistyczny: Platon (idee). Hegel (świat jet pozorny* istnieją tylko idee), monizm materialityczny: Marks (istnieje tylko materia, reszta jest jej wytworem), monizm mieszany: Gottfried Willhelm Leibniz (teoria monad, które są bytami podstawowymi posiadającymi na raz cechy materialne i duchowe
Dawid HUME (1711-1776), szkocki filozof, historyk, ekonomista
Utrzymywał, że jedynym źródłem poznania są wrażenia (impresje), na których podstawie powstają w umyśle ludzkim idee. występujące w określonym porządku i we wzajemnych związkach asocjacyjnych Wg. Hiuua związki przyczynow e nie są konieczne. • bo doświadczane nie podaje jak po jednym fakcie następuje drugie, my tylko stwierdzamy ishiiaiie stałych następstw).
1) Matematyka dla Huma to czyste myślenie, czysta filozofia.
Metafizyczne badania Huma (zwł. agnostycy z m i twierdzenie, iż Boga poznać się nie da a religia to tylko wytwór ludzkiej psychiki) zainspirowały Kanta
Czyli. HUME= AGNOSTYCYZM + NEGACJA PRZYCZYNOWOŚCI ♦ INSPIRACJA KANTA
Przedstaw podstawowe założenia teorii poznania D. Hume a.
1. Granice ludzkiego pojmowania zakreślone są przez granice ludzkiego życia;
2 Świat realny znajduje się w granicach doświadczenia i zdrowego rozsądku;
2 Jako empirysta. badał nie rzeczy, lecz nasze o nich przedstawienia, wyobrażenia;
4 Wyobrażenia dzielą się na: pierwotne i pochodne;
5. Pierwotne zwane są wrażeniami (impressions). drugie zaś ideami (ideas);
6. Fundamentalne twierdzenie: idee pochodzą z wrażeń. Wrażenia są pierwowzorami idee zaś tylko ich kopiami wytwarzanymi przez umysł:
7. Wrażenia są właściwym środkiem poznaiua rzeczywistości;
8. Idee mają wartość dla poznania rzeczy tylko, o ile wiernie kopiują wrażenia;
9. Idee powstają w ściśle określonym porządku, nawet w snach panuje związek między ideami tzw. związek asocjacyjny;
10. Sformułował prawa kojarzenia i wyróżnił 3 rodzaje kojarzeń: k. na zasadzie podobieństwa, k. na zasadzie czasowej i przestrzennej styczności oraz k. na zasadzie związku przyczynowego.