99376

A. Grabovsky - Wychodził z założenia, że geografowie uważają Ziemię i jej właściwości za trwałe, geopolityka zaś, będąc częścią polityki, ujmuje to, co jest w Ziemi zmienne lub to, co dla każdej epoki i dla każdego państwa ma inne znaczenie. Dzięki temu znaczeniu zaliczono geopolitykę do nauk politycznych, zamiast do przyrodniczych.

Geostrateaia - tu dużą rolę odegrali uczeni angielscy i amerykańscy. Oprócz ogólnych problemów geopolitycznych zajmowali się oni aktualnie prowadzonymi politykami lub strategiami swych rządów.

A.T. Mahan - podkreślał rolę morza w żydu państwa, był zwolennikiem budowy potęgi morskiej. Był zwolennikiem polityki siły. Nawoływał USA do zajęcia Hawajów, rozciągnięda kontroli nad obszarem karaibskim itd. Jego poglądy miały wielki v^lyw na politykę Roosvelta, który wprowadzał w życie wszelkie propozycje Mahan’a.

J.H. Mackinder • Anglik. Uważał, że era potęgi morskiej już minęła ze względu na rozwój transportu kolejowego i zmianę technologii. Uważał, że Europa, Azja i Afryka tworzą Wyspę Świata, którą otacza wewnętrzna strefa brzegowa oraz zewnętrzna strefę brzegowa, obejmująca Japonię, GBR, obie Ameryki, oraz Afrykę południową. Jądrem Wyspy Świata jest Hartland. Obejmuje on Rosję, zadiodnią część Chin, Mongolię, Afganistan, Beludżystan i Iran. Hartland tworzył największą naturalną fortecę, predysponowaną do panowania nad śwatem. Kto rządzi Europą Wschodnią, rządzi Hartlandem. kto rządzi Hardandem, rządzi Wyspą Świata, kto rządzi Wyspą Świata, rządzi światem. Na początku Mackinder widział w roli panów świata Niemców. Dopiero po II wojnie zmienił zdanie.

N.J. Spykman - Kładł nacisk na stosunki międzynarodowe i wpływ geografii na politykę, ale odrzucał niemiecką szkołę geopolityki. Uważał, że przeceniane są potencjalne siły obszaru Hardandu i tym samym jego znaczenie Według Spykmana zasadnicze znaczenie strategiczne mają nie środkowe a obrzeżne obszary Eurazji, tzw. Rimland. Są one buforem pomiędzy mocarstwami morskimi i lądowymi. Kto rządzi obrzeżami, ten rządzi Eurazją, kto rządzi Eurazją, kontroluje losy świata.

A.P Seversky - podkreśla! znaczenie sił powietrznych, jako istotniejsze niż siły morskie i lądowe. Uważał, że Stany leżą bardzo blisko Rosji, jeśli popatrzeć na drogę poprzez biegun północny. Okazało się, że USA i Rosja znajdują się nawzajem w sferze dominacji powietrznej. Uświadomienie zagrożenia radzieckiego spowodowało że USA zbudowały trzy linie radarów obejmujących Kanadę i Alaskę. Okazały się jednak niepotrzebne, ponieważ wprowadzono wkrótce do uzbrojenia międzykontynentalne rakiety balistyczne

S.B. Cohen - Amerykanin. Dzieli świat na regiony geostrategiczne. Są one właściwie strefami wpływów USA, Krajów Europy Zachodniej, ZSRR i Chin. Po II wojnie zdaniem Cohena system globalny ewoluował w kierunku wyspecjalizowanej integracji, początkowo przez dwubiegunowość supermocarstw a następnie przez wielobiegunowość mocarstw. Następnie świat miał osiągnąć wyższy stopień specjalizacji: integrację hierarchiczną. Opiera się ona na istnieniu państw na różnych poziomach rozwoju, które są powiązane, zarówno w skali światowej, jak i regionalnej. Wyłaniający się system ma pięciostopniową strukturę hierarchiczną. Siłę główną tworzą USA, ZSRR, Wspólnota Europejska, Japonia i Chiny, które mają znaczenie światowe wewnątrz dwóch zasadniczych stref geostrategicznych. Siły drugorzędne to siły regionalne, których znaczenie ogranicza się do własnych regionów geopostrategicznych. Trzeci i czwarty poziom zajmują państwa, których zasięg jest ograniczony tylko do części ich własnych regionów. Piąty poziom to państwa nie mające żadnego znaczenia geostrategicznego.

2