- WPŁYW;
formalny - zgodny z obowiązującymi normami
nieformalny - nie mieszczący się w oficjalnych ramach, np. działania nielegalnych organizacji politycznych
Podział podmiotów polityki:
1) pierwotne i wtórne
pierwotne - wielkie grupy społeczne, wspólnoty narodowe i etniczne, pojmowane jako całości zespolone wspólnotą interesów i dążeń
w tórne - rozmaite siły polityczne, instytucje polityczne, organizacje zawodowe, wyznaniowe, wyrażają interesy i wolę wielkich grup społecznych odgrywających istotną rolę w działaniach politycznych
2) zbiorowe i uidymchiąke-lwRil.c^ebiioścj:)
- zbiorowe - potężna siła sprawcza, liczą się gatunkowo w reprezentacji interesów, ze względu na możliwości masowego oddziaływ ani a na procesy społeczne
- indywidualne mogą sie liczyć jako uczestnicy życia zbiorowego oddziahijące na procesy polityczne, mogą występować jako jednostki pebiiące ważne role polityczne na pograniczu epok. wywierające duże znaczenie dziejowe
3) wielkię grupy społeczne, organizację pplitycznę ftp, (wg kryterium miejsca w strukturze politycznej)
- wielkie grupy społeczne, orgaiuzacje polityczne, elity polityczne, związki wyznaniowe i ważne jednostki wpływają na rzeczywistość w normalnych warunkach rozwoju społeczeństwa
4) decyzii i wpływu (wg kryterium funkcii)
decyzji - uczestniczą bezpośrednio w procesie decyzyjnym i rozwiązują problemy społeczeństwa (np. wyborcy, partie polityczne decydujące o powołaniu rządu.)
wpływu - oddziałują na podejmowanie decyzji bezpośrednio lub pośrednio np. związki zawodowe, związki pracodawców
aktywność podmiotów polityki - przybiera zróżnicowane postacie uczestnictwa w polityce i wpływania na mą. Uczestnictwo w sprawowaniu władzy i wpływaniu na mą ma bowiem charakter poza bezpośrednim i pośrednim, stały* i okresowy, oraz incydentalny, formalny i nieformalny, legalny i nielegalny, racjonalny i irracjonalny.
podmioty zinstytucjonalizowane i sformalizowane (ośrodki władzy i administracji państwowej) - sposób ciągły tworzenia praktyki politycznej
podmioty kreacyjne i inicjatywne (organizacje polityczne) - aktywne okresowo, włączają się do intensywnych działali
wielkie zbiorowości - włączają się w przełomowych momentach, wtedy mogą modyfikować bądź zmienić stan stosunków politycznych
POTRZEBY I INTERESY POLITYCZNE
potrzeby polityczne - subiektywnie odczuwalny stan ińedobom jakichś dóbr i wartości niezbędnych do normalnego funkcjonowania podmiotu.
Podział Maslowa na: bezpieczeństwa, biologiczne, przynależności do grupy, szacunku, samorealizacji jednostki, wiedzy i rozumienia rzeczywistości, estetyczne
K. Biskupski - podstawowe potrzeby polityczne:
1) koalicji
2) reprezentacji
3) bezpieczeństwa wewnętrznego i międzynarodowego
4) ekspresji politycznej
W stosunkach między podmiotami występują relacje zgodności i podmiotu Podmioty mają zróżnicowane szanse realizacji potrzeb politycznych, konsekwencją mogą być konflikty, prowadzenie negocjacji, rozwijaiue współpracy.
Klasyfikacja potrzeb politycznych:
1) wg kryterium podmiotowego
indywidualne - chęć posiadania osobistej władzy, kariery, pochodzą od jednostki
- grupowe - dążenie do władzy i wpływu, dominacji w otoczeniu, spójności, są wyrazem zobiektywizowanego stanowiska grupowego
ogólnospołeczne - uosobienie dążeń całego społeczeństwa do suwerenności, walki, integracji, sojuszy, koalicji, solidarności, odrębności i tożsamości
interesy polityczne - oznaczają się wyrażeniem zainteresowania określonym dobrem materialnym czy też duchowym oraz dążeniem do jego osiągnięcia
Klasyfikacja interesów politycznych:
1) wg kryterium podmiotu interesu
- jednostkowe - dążenie jednostek do posiadania pewnych wartości materialnych i duchowych
grupow e - dążenie grup ludzkich do spełnienie dóbr politycznych charakterystycznych dla grup społecznych
- ogólnospołeczne - dążności całego społeczeństwa do stworzenia przesłanek i warunków materializacji wartości ogólnonarodowych wynikających z racji stanu
2) wg kryterium przedmiom interesu społecznego
ekonomiczne
socjalne
ideologiczne