3784494547

ces rozwiązywania problemu służyć może nie tylko zdobyciu przez administrację wiedzy, ale co jeszcze cenniejsze, zbudowaniu współodpowiedzialności za dane rozwiązanie. Ono ma natomiast prowadzić do zmiany, a ta jest skuteczniejsza wówczas, gdy ludzie, których dotyczy, czują się jej współwłaścicielami (ownership)¹⁰. Budowanie współodpowiedzialności jest najefektywniejsze, jeśli interesariusze, których zmiana ma dotyczyć, są zaangażowani w sam proces rozwiązywania danego problemu. Partycypacyjna formula procesu decyzyjnego niesie ze sobą również ryzyka - należą do nich przede wszystkim czasochłonność, konieczność podjęcia przez administrację dodatkowych działań, niebezpieczeństwo utraty kontroli nad procesem, a także utknięcia w martwym punkcie, co uniemożliwia osiągnięcie konsensusu.

Tematem prac grup warsztatowych XXIII Promocji KSAP Polskie Państwo Podziemne było zagadnienie jakości procesu kształtowania polityki publicznej z punktu widzenia realizacji zasady partycypacji społecznej. Słuchacze pracowali w pięciu grupach tematycznych obejmujących takie obszary polityki publicznej, jak zdrowie, edukacja, rozwój regionalny, rynek pracy i energetyka. Do ich zadań należały, po pierwsze, wybór konkretnego problemu ze swojego obszaru polityki publicznej, a po drugie, przeprowadzenie mikrobadania społecznego. Efektem miała być ocena pracy administracji nad wybranym problemem polityki publicznej z punktu widzenia jakości konsultacji społecznych. Dodatkowy cel stanowiło porównanie zasad i jakości prowadzenia podobnych konsultacji w Polsce oraz w wybranych państwach europejskich i na poziomie Unii Europejskiej.

Słuchacze mieli w szczególności za zadanie zanalizować prawne umocowanie konsultacji społecznych w Polsce. Ich obowiązkiem było też wypracowanie kryteriów oceny jakości konsultacji, m.in. zwracając uwagę, czy włączają właściwe podmioty, a reprezentacja interesariuszy jest dostatecznie i nienadmiernie szeroka, oraz czy konsultacje są dobrze zorganizowane i rzeczywiście stanowią źródło wiedzy i narzędzie włączania interesariuszy w proces rozwiązywania problemu. W następnym kroku autorzy mieli ocenić skuteczność zastosowanych instrumentów, zdiagnozować bariery na drodze do optymalnego wykorzystania konsultacji społecznych oraz w miarę możliwości zaproponować rekomendacje.

Zaprezentowane poniżej opracowania analityczne są efektem trwającej dziesięć miesięcy pracy pięciu zespołów. Warto zwrócić uwagę na ciekawy dobór przypadków do analizy: ustawy o dodatkowym ubezpieczeniu zdrowotnym, decyzji dotyczącej obniżenia wieku szkolnego, kon-¹⁰ Por. P. Senge, The Fifth Discipline: The art and practice oj the leaming organization, Doubleday, New York 1990.