ZAŁĄCZNIK 2 Strona 12 z 42
Modyfikacja powierzchni protez naczyniowych
Infekcje protezy naczyniowej są stosunkowo rzadkim, lecz poważnym powikłaniem chirurgii naczyniowej, ponieważ mogą prowadzić do utraty funkcji narządu, amputacji kończyny i śmierci pacjenta. Opisywana w literaturze częstość powikłań infekcyjnych po operacjach naczyniowych wynosi 1 - 6%, przy czym dokładne oszacowanie rzeczywistej ich liczby jest trudne ze względu na stosunkowo późne ich wystąpienie, często wiele miesięcy, lub lat po wykonanej operacji naczyniowej. Częstotliwość zakażeń jak i ich powikłań w dużym stopniu zależy od lokalizacji protezy. Ocenia się, że zakażenia protez aorty wiążą się ze znaczną śmiertelnością (od 33 do 58%), w przeciwieństwie do zakażeń protez podpachwinowych, powiązanych z niższą śmiertelnością (około 22%), ale i wysokim ryzykiem amputacji, które może wynieść nawet 79%. Wyróżnia się infekcje wczesne (kilka tygodni po zabiegu operacyjnym) i późne (kilka miesięcy po zabiegu operacyjnym), przy czym, większość zakażeń protez naczyniowych występuje we wczesnym okresie pooperacyjnym. Infekcje protez naczyniowych są wywoływane przede wszystkim przez bakterie, rzadziej grzyby (Candida albicans, Aspergillus), mykoplazmy i prątki. Najczęściej identyfikowane patogeny to koagulazo-dodatni Staphylococcus aureus, koagulazo-ujemny Staphylococcus epidermidis i bakterie Gram-ujemne Pseudomonas aeruginosa i Escherichia coli [Hicks RCJ i Greenhalgh RM, 1997].
Mimo coraz doskonalszych biomateriałów, profilaktycznej systemowej terapii antybiotykowej, skutecznych metod wyjaławiania i rosnącego doświadczenia chirurgicznego, dotychczas nie udało się całkowicie wyeliminować powikłań infekcyjnych po zabiegach naczyniowych, zarówno w okresie wczesnym, jak i odległym. Podstawą postępowania terapeutycznego w przypadku zainfekowania jest usunięcie zakażonej protezy oraz (o ile to konieczne) rekonstrukcja naczyń z użyciem zarówno własnych tętnic i żył chorego, jak również materiału homologicznego (żył lub tętnic pobranych od dawcy). Zastosowanie materiału tkankowego w miejsce substancji syntetycznej ułatwia proces gojenia ogniska zapalnego. W przypadku, kiedy nie ma możliwości użycia materiału tkankowego auto- lub homologicznego, zakażoną protezę wymienia się na protezę sztuczną impregnowaną solami srebra, albo nasączoną triklosanem lub antybiotykiem. Jednak tego typu próby nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, gdyż substancja przeciwbakteryjna jest zwykle wymywana w ciągu pierwszych kilku dni po implantacji