24 M. Dąbrowski
towania. Zwrócono przy tym uwagę na uwarunkowania socjologiczne, psychologiczne i społeczne działalności projektotwórczej. Powstała nauka o projektowaniu postuluje, żeby w projektowaniu posługiwać się całym wielodyscypli-nowym potencjałem wiedzy i zajmować się nie tylko dziedzinami inżynierskimi -- tj. projektowaniem szczegółowym, ale także naukami o zarządzaniu, inżynierią systemów i tymi aspektami nauk behawioralnych, które dotyczą projektantów, placówek projektowych oraz społecznych implikacji ich działalności [40; 91].
Projektowanie jest obecnie rozpatrywane jako koncepcyjne przygotowanie zmiany, zapewniające sprawne działania celowościowe dotyczące nie tylko produkcji, ale także wszystkich dziedzin działalności człowieka [19; 41]. Skutkiem rozwoju metodologii projektowania jest jej wpływ na ocenę kompetencji projektantów oraz na zmiany w systemie kształcenia przygotowującym inżynierów do rozwiązywania nietrywialnych problemów praktycznych.
Pod wpływem teorii systemów oraz dzięki powstaniu i rozwojowi technik informacyjnych i komunikacyjnych w praktyce projektowania zwiększyły się możliwości co do:
• przygotowania kompletnej mapy problemu projektowego [18; 78];
• analizy struktury stosowanych modeli matematycznych i zasad ich opracowywania [15];
• rozszerzenia zakresu systemowego oprogramowania obejmującego rozwiązywanie zagadnień zarówno syntezy jak i analizy oraz symulacji zachowań projektowanej maszyny [13];
• uzyskania rozwiązań spełniających kryteria efektywności i ukierunkowania projektowania na optymalizację [48; 64; 108; 110; 111];
• zastosowania metod numerycznych do rozwiązywania zagadnień polo-wych w projektowaniu [17].
W latach pięćdziesiątych powstały w Stanach Zjednoczonych, a następnie także w ZSRR pierwsze numeryczne programy obliczeń projektowych maszyn elektrycznych [104], Jednymi z pierwszych zaprojektowanych za pomocą komputera były silniki indukcyjne typu FA (Fully Accessible) o mocy od 200 do 7000 kW i stopniu ochrony IP 23 oraz IP 44 firmy Westighouse. Była to pierwsza nowoczesna seria silników o wymiennych elementach (modułach), łatwym montażu i przystosowaniu do różnych stopni ochrony oraz różnych sposobów chłodzenia. Inne firmy amerykańskie (Allis Chalmers, Reliance) oraz europejskie (Siemens, ASEA, BBC, Mather-Platt) przejęły tę koncepcję dopiero